H τιμή του πετρελαίου σε κομβικό σημείο – Οι εκτιμήσεις της Αlpha Βank για την αγορά του “μαύρου χρυσού”

28 07 2020 | 07:30
Η σταδιακή ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας ενισχύει τη ζήτηση

Η σταδιακή άρση της αναστολής της οικονομικής δραστηριότητας και των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης που επιβλήθηκαν από τις εθνικές κυβερνήσεις ανά τον κόσμο, σε συνδυασμό με τα επεκτατικά δημοσιονομικά μέτρα, καθώς και τις νομισματικές και τις ρυθμιστικές παρεμβάσεις, άμβλυναν σε σημαντικό βαθμό τις αρνητικές συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού (COVID-19), με αποτέλεσμα να καταγραφεί αύξηση της ζήτησης πετρελαίου διεθνώς. Σημειώνεται ότι η τιμή του αργού πετρελαίου Brent (Γράφημα 5) κατέγραψε τη μεγαλύτερη μείωση κατά 41,8%, τον Απρίλιο, σε σχέση με τον Ιανουάριο (μέσα επίπεδα), ενώ ανέκαμψε το Μάιο (+21,7%) και τον Ιούνιο (+53,1%), από τα επίπεδα του Απριλίου. Υπό το πρίσμα των παραπάνω εξελίξεων, η Σαουδική Αραβία, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο και άλλες μεγάλες πετρελαιοπαραγωγές χώρες δεν αποκλείεται να οδηγηθούν σε αύξηση της παραγωγής τους, στους προσεχείς μήνες.

Η σημειωθείσα πτώση της τιμής πετρελαίου, τον περασμένο Απρίλιο, αποδίδεται, κατά κύριο λόγο, στη μειωμένη ζήτηση, εξαιτίας της κάμψης της οικονομικής δραστηριότητας στην Κίνα και των περιορισμών στις μεταφορές που επιβλήθηκαν διεθνώς, την αναμενόμενη ύφεση της παγκόσμιας οικονομίας και την αυξημένη παγκόσμια προσφορά πετρελαίου. Επιπρόσθετα, στη μείωση της τιμής πετρελαίου συνέβαλε και η καθυστέρηση συμφωνίας μεταξύ των χωρών του ΟΠΕΚ (Οργανισμός Εξαγωγών Πετελαιοπαραγωγών Χωρών) και της Ρωσίας για τον περιορισμό της παραγωγής. Ωστόσο, η συμφωνία, η οποία επιτεύχθηκε στις 12 Απριλίου, για περικοπές στην παγκόσμια προσφορά αργού πετρελαίου κατά περίπου 10%, αρχικά για το δίμηνο Μαΐου-Ιουνίου, σε νέα Σύνοδο του ΟΠΕΚ στις 6 Ιουνίου, επεκτάθηκε έως τις 31 Ιουλίου 2020.

Η συμμόρφωση των κρατών-μελών του ΟΠΕΚ στις περικοπές παραγωγής ενισχύει τη σταθεροποίηση της αγοράς πετρελαίου

Η σύνοδος της Μικτής Υπουργικής Επιτροπής (JMMC) των κρατών-μελών του ΟΠΕΚ που πραγματοποιήθηκε στις 15 Ιουλίου είχε ως σκοπό να αξιολογήσει τις εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου και να διαπιστώσει τις προοπτικές που μπορεί να υπάρξουν στο δεύτερο εξάμηνο του 2020. Τα κράτη-μέλη της Επιτροπής εστίασαν στη σημασία της σταθερότητας για την αγορά πετρελαίου, επισημαίνοντας την απόφαση που έλαβαν όλες οι συμμετέχουσες χώρες εντός και εκτός ΟΠΕΚ, στην έκτακτη Σύνοδο της 12ης Απριλίου 2020, για μείωση της συνολικής παραγωγής αργού πετρελαίου. Η JMMC επιβεβαίωσε τη συμμόρφωση των συμμετεχουσών χωρών εντός και εκτός ΟΠΕΚ στα συμφωνηθέντα επίπεδα παραγωγής του περασμένου Απριλίου, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία παραγωγής των κρατών- μελών για το μήνα Ιούνιο. Η επιτροπή διαπίστωσε, επίσης, ότι υπάρχουν ενθαρρυντικές ενδείξεις για βελτίωση των συνθηκών στην αγορά πετρελαίου, καθώς επανέρχεται σταδιακά η κανονικότητα σε πολλές οικονομίες ανά τον κόσμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι αν και σε ορισμένες περιοχές υπάρχουν περιπτώσεις αναστολής της οικονομικής δραστηριότητας, η ανάκαμψη των διεθνών τιμών του πετρελαίου είναι εμφανής. Η JMMC εκτιμά ότι η επιπλέον προσφορά που προκύπτει από την προγραμματισμένη χαλάρωση της προσαρμογής της παραγωγής μπορεί να απορροφηθεί καθώς ανακάμπτει η ζήτηση. Ειδικότερα, εκτιμάται ότι θα υπάρξει αύξηση της ζήτησης από τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, καθώς και από τις αλλαγές στα ταξιδιωτικά πρότυπα, παράμετροι που θα ενισχύσουν την εγχώρια ζήτηση για βενζίνη και πετρέλαιο κίνησης και ως εκ τούτου ο αντίκτυπος στις εξαγωγές των κρατών-μελών του ΟΠΕΚ θα είναι περιορισμένος.

Πηγή: Bloomberg
Ο φόβος εμφάνισης ενός δεύτερου κύματος πανδημίας επισκιάζει την επικείμενη άνοδο των τιμών

Οι χώρες παραγωγής πετρελαίου επιδιώκουν να διασφαλίσουν ότι με την ανάκαμψη της αγοράς θα διατηρήσουν ή θα αυξήσουν το μερίδιό τους. Ωστόσο, οι ενέργειες των κρατών-μελών του ΟΠΕΚ και των συμμάχων του, ενδεχομένως να αντισταθμιστούν από τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει η πανδημία του COVID-19 στη ζήτηση. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) σε έκθεσή του (Oil Market Report, July 2020) εκτιμά ότι αν και η ζήτηση πετρελαίου μειώθηκε κατά 16,4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, το δεύτερο τρίμηνο του 2020, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, στη συνέχεια θα υπάρξει ισχυρή ανάκαμψη. Συγκεκριμένα, η ΙΕΑ προσδοκά ότι οι μηνιαίες τιμές spot Brent θα είναι κατά μέσο όρο 41 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι, στη διάρκεια του δευτέρου εξαμήνου του 2020 και θα αυξηθούν κατά μέσο όρο στα 50 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι το 2021, ήτοι 4 και 2 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι υψηλότερα από τις αντίστοιχες προβλέψεις του περασμένου μήνα. Η πρόβλεψη για αύξηση των τιμών του αργού πετρελαίου αντικατοπτρίζει την προσδοκία της ΙΕΑ για μείωση των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2020 και έως το 2021. Η ΙΕΑ αναμένει ότι τα υψηλά επίπεδα των αποθεμάτων και του πλεονάσματος της παραγωγικής ικανότητας αργού πετρελαίου θα περιορίσουν τις ανοδικές πιέσεις επί των τιμών στους επόμενους μήνες, αλλά όπως τα αποθέματα θα αρχίσουν να μειώνονται έως το 2021, οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές θα αυξηθούν. Ωστόσο, η εξάπλωση της πανδημίας σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Βραζιλία επισκιάζει τις προοπτικές, καθώς αυξάνεται η πιθανότητα διατήρησης/επιβολής της αναστολής της οικονομικής δραστηριότητας, γεγονός που θα μπορούσε να αποθαρρύνει την κατανάλωση και κατά συνέπεια να περιορίσει τη ζήτηση. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες, η συνολική ζήτηση για βενζίνη αυξήθηκε στις αρχές Ιουλίου -ένα μήνα υψηλής κατανάλωσης βενζίνης λόγω της καλοκαιρινής περιόδου- αλλά μειώθηκε στο Τέξας, την Αριζόνα και τη Φλόριντα, καθώς στις εν λόγω Πολιτείες, καταγράφεται άνοδος των κρουσμάτων από τον κορωνοιό.

Αν δεν βελτιωθούν οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου, νέες περικοπές της ημερήσιας παραγωγής προ των πυλών

Στις αρχές Ιουνίου, με περιορισμένες τις οδικές μετακινήσεις τα αεροπορικά ταξίδια και πολλές δραστηριότητες να παραμένουν σε ύφεση, η ομάδα των χωρών του ΟΠΕΚ και των συμμάχων του, γνωστή ως OPEC Plus, αποφάσισε να επεκτείνει τις περικοπές των 9,7 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα μέχρι το τέλος Ιουλίου. Παράλληλα, η Σαουδική Αραβία μείωσε την ημερήσια παραγωγή της «εθελοντικά» κατά 1 εκατομμύριο βαρέλια την ημέρα, τον Ιούνιο, με αποτέλεσμα η ημερήσια παραγωγή της να διαμορφωθεί στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 30 ετών. Αξίζει να επισημανθεί ότι εάν δεν υπάρξει βελτίωση της εικόνας της αγοράς πετρελαίου, οι περικοπές στην παραγωγή θα μειωθούν στα 7,7 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, τον Αύγουστο, όπως συμφωνήθηκε στη σύνοδο του ΟΠΕΚ τον Απρίλιο. Σημειώνεται ότι η τιμή του αργού πετρελαίου Brent διαπραγματευόταν στις 22 Ιουλίου στα 43,24 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι, ήτοι περίπου 35% χαμηλότερα από τις αρχές του έτους.

Η μείωση των αποθεμάτων πετρελαίου οδηγεί σε συγκρατημένη αισιοδοξία

Το δεύτερο εξάμηνο αυτής της εξαιρετικά ιδιαίτερης χρονιάς ξεκίνησε με την ελπίδα ότι η σημειωθείσα διαταραχή στην αγορά πετρελαίου αποτελεί παρελθόν. Η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, όπως αποτυπώνεται στους δείκτες μεταποίησης, αλλά και η βελτίωση της ζήτησης, ειδικά στην Κίνα και την Ινδία, οι οποίοι είναι σημαντικοί εισαγωγείς και σημαντικοί πελάτες για τις χώρες του ΟΠΕΚ, δημιουργούν συνθήκες αισιοδοξίας για τις προοπτικές της αγοράς πετρελαίου. Συγκεκριμένα, η ζήτηση ανέκαμψε έντονα στην Κίνα και την Ινδία, τον Μάιο, καθώς αυξήθηκε κατά 0,7 εκατομμύρια και 1,1 εκατομμύρια βαρέλια, ημερησίως, αντίστοιχα.

Ωστόσο, οι διεθνείς τιμές του αργού πετρελαίου, τις τελευταίες εβδομάδες, εμφανίζουν μια σταθερότητα, με το Brent και το WTI να κυμαίνονται περί τα 40 δολάρια ΗΠΑ ανά βαρέλι. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας επισημαίνει ότι υπάρχουν ενθαρρυντικές ενδείξεις για τη μελλοντική πορεία της αγοράς πετρελαίου, καθώς η ποσότητα του πετρελαίου που αποθηκεύεται σε πλοία μειώθηκε τον Ιούνιο κατά 34,9 εκατομμύρια βαρέλια από το ιστορικά υψηλό των 176,4 εκατομμυρίων βαρελιών, τον Μάιο, ένδειξη ότι η ανάκαμψη της κατανάλωσης μπορεί να έχει αρχίσει. Μολονότι η αγορά πετρελαίου έχει σημειώσει σημαντική βελτίωση από τον Απρίλιο, η ταχεία αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων COVID-19 σε ορισμένες χώρες του πλανήτη αποτελεί μια ανησυχητική υπενθύμιση ότι η πανδημία δεν είναι υπό έλεγχο και ότι ο καθοδικός κίνδυνος για τις προοπτικές της αγοράς δεν έχει εξαλειφθεί.

(αναδημοσίευση από το εβδομαδιαίο δελτίο της Alpha Bank, 27/07/2020)