“Στα ύψη το χρέος των 7 μεγαλύτερων πετρελαϊκών εταιριών”.

Οι μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, καθώς οι ισολογισμοί τους επιδεινώνονται από το υψηλότερο κόστος, τα κέρδη που μειώνονται και το χρέος που εκτοξεύεται στα ύψη.

Οι ημέρες δόξας των εξαιρετικά επικερδών παγκόσμιων πετρελαϊκών εταιριών έχουν λήξει. H Chevron κατάφερε να πραγματοποιήσει σημαντικά κέρδη το 1997, όταν η τιμή του πετρελαίου ήταν στα 19 δολάρια το βαρέλι. Ωστόσο, η εταιρεία υπέστη ζημιά το 2016, όταν η τιμή ήταν υπερδιπλάσια στα 44 δολάρια το βαρέλι. Και, είναι ακόμα χειρότερο από αυτό αν συγκρίνουμε τα κέρδη της εταιρείας με τα συνολικά έσοδα. Η Chevron είχε καθαρά κέρδη ύψους 3,2 δισ. δολαρίων από έσοδα ύψους 42 δισ. δολαρίων το 1997 έναντι ζημιών 497 εκατ. Δολαρίων σε συνολικές πωλήσεις 114 δισ. Δολαρίων το 2016. Παρά το γεγονός ότι τα έσοδα της Chevron σχεδόν τριπλασιάστηκαν  μέσα σε είκοσι χρόνια, το κέρδος της αποδεκατίστηκε από την πτώση του δείκτη EROI (Energy Returned On Invested).

Για να υπάρξει μια πιο ρεαλιστική άποψη για τη βιομηχανία της ενέργειας που μαστίζεται απο σοβαρά προβλήματα, θα πρέπει να δει κανείς αναλυτικά τα οικονομικά στοιχεία των επτά μεγαλύτερων πετρελαϊκών  εταιρειών στον κόσμο. Το χρέος των επτά μεγαλύτερων πετρελαϊκών εταιρειών παγκοσμίως έχουν εκτοξευθεί από την οικονομική κρίση του 2008. Για να αποφευχθεί η παγκόσμια κατάρρευση του κόσμου κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, η Fed και οι Κεντρικές Τράπεζες ξεκίνησαν το πιο μαζικό σχέδιο εκτύπωσης χρημάτων στην ιστορία. Μία παράπλευρη επίδραση της μαζικής εκτύπωσης χρημάτων (και της αγοράς περιουσιακών στοιχείων) από τις κεντρικές τράπεζες ήταν ότι ώθησε την τιμή του πετρελαίου στο ρεκόρ άνω των 100 δολαρίων το βαρέλι για περισσότερα από τρία χρόνια.

Ενώ οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίου ανέφεραν σημαντικά κέρδη λόγω της υψηλής τιμής του πετρελαίου, πολλές από αυτές ξόδεψαν σημαντικά κεφάλαια για την άντληση αυτού του πετρελαίου. Για παράδειγμα, οι επτά κορυφαίες παγκόσμιες πετρελαϊκές εταιρείες στις οποίες είναι επικεντρωμένα τα στοιχεία σημείωσαν συνολικά τζίρο 213 δισ. δολαρίων το 2013. Ωστόσο ξόδεψαν 230 δισ. δολάρια σε κεφαλαιουχικές δαπάνες. Έτσι, η καθαρή ελεύθερη ταμειακή ροή από αυτές τις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες ήταν αρνητική 17 δισ. δολάρια… και αυτό δεν περιλαμβάνει τα 44 δισ. δολάρια που κατέβαλαν ως  μερίσματα στους μετόχους τους το 2013.

Tο συνολικό ποσό του μακροπρόθεσμου χρέους τους (Petrobras, Shell, BP, Total, Chevron, Exxon & Statoil) αυξήθηκε από 227 δισ. δολάρια το 2012 σε 272 δισ. δολάρια το 2013. Δεν είναι ειρωνικό το γεγονός ότι το χρέος (45 δισ. δολάρια) αυξήθηκε σχεδόν στο ίδιο ποσό με τις πληρωμές μερισμάτων (44 δισ. δολάρια);

Φυσικά υπάροχυν και τα αρνητικά 17 δισ. δολάρια σε ελεύθερες ταμειακές ροές το 2013, αλλά το σημαντικό είναι ότι οι επτά μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες δανείζονταν χρήματα ακόμη και το 2013, με την τιμή του πετρελαίου στα 109 δολάρια το βαρέλι, για να πληρώσουν τα μερίσματά τους. Από την παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, οι επτά μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες είδαν το χρέος τους να τετραπλασσιάζεται από 96 δισ. δολάρια στα 379 δισ. δολάρια. Θα περίμενε κανείς με τις πετρελαϊκές ετιαρίες να απολαμβάνουν την τιμή του πετρελαίου πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι για περισσότερο από τρία χρόνια, θα μείωναν και δε θα αύξαναν το χρέος τους. Ένα από τα μειονεκτήματα του αυξανόμενου χρέους είναι το αυξανόμενο ποσό των τοκοχρεολυσίων που πρέπει να πληρώνουν οι εταιρείς για την εξυπηρέτηση αυτού του χρέους.

Αν κοιτάξουμε παραπάνω τα στοιχεία, η Petrobras είναι ο σαφής νικητής καταγράφοντας το μεγαλύτερο χρέος. Το χρέος της Petrobras αυξήθηκε από 21 δισ. δολάρια το 2008 σε 109 δισ. δολάρια το 2016. Καθώς η Petrobras πρόσθεσε χρέος, έπρεπε επίσης να πληρώσει περισσότερα για την εξυπηρέτηση αυτού του χρέους. Σε μόλις οκτώ χρόνια, τα ετήσια τοκοχρεολύσια που κατέβαλε η Petrobras για την εξυπηρέτηση του χρέους της αυξήθηκαν από 793 εκατ. δολάρια το 2008 σε 6 δισ. δολάρια το 2016. Τα αυξημένα τοκοχρεολύσια της Petrobras προκάλεσαν μια άλλη δυσάρεστη παρενέργεια καθώς δεν κατέβαλλε μερόισματα στους μετόχους για τη χρήση του 2015 και του 2016.

Petrobras Ετήσια μερίσματα:

2008 = 4,7 δισ. δολάρια
2009 = 7,7 δισ. δολάρια
2010 = 5,4 δισ. δολάρια
2011 = 6,4 δισ. δολάρια
2012 = 3,3 δισ. δολάρια
2013 = 2,6 δισ. δολάρια
2014 = 3,9 δισ. δολάρια
2015 = 0
2016 = 0

Μια άλλη αρνητική συνέπεια της πτώσης του  δείκτη EROI (Energy Returned On Invested) στις οικονομικές καταστάσεις των μεγάλων εταιρειών πετρελαιοειδών είναι η μείωση των κερδών καθώς το κόστος παραγωγής πετρελαίου αυξάνεται περισσότερο από την τιμή που μπορεί να προσφέρει η αγορά. Τα κέρδη των μεγάλων εταιρειών πετρελαίου εξατμίζονται… ακόμη και στις υψηλότερες τιμές πετρελαίου.

Για να κατανοήσουμε πόσο κακή είναι η οικονομική κατάσταση στις μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου, πρέπει να επιστρέψουμε εγκαίρως και να συγκρίνουμε την κερδοφορία του κλάδου έναντι της τιμής του πετρελαίου. Για να βρεθεί ένας χρόνος όταν η τιμή του πετρελαίου ήταν περίπου η ίδια όπως ήταν το 2016, πρέπει να επιστρέψουμε στο 2004, όταν η μέση τιμή του πετρελαίου ήταν 38,26 δολάρια έναντι 43,67 δολάρια το 2016.

Το 2004, το συνδυασμένο καθαρό εισόδημα των επτά μεγαλύτερων πετρελαϊκών εταιρειών ήταν σχεδόν 100 δισ. δολάρια στα 99,2 δισ. δολάρια.
Κάθε πετρελαϊκή εταιρεία σημείωσε ένα καλό κέρδος το 2004 με τιμή πετρελαίου 38 δολαρίων. Ωστόσο το 2016 τα καθαρά κέρδη των επτά μεγαλύτερων πετρελαϊκών εταιρειών υποχώρησαν σε 10,5 δισ.δολάρια, ακόμη και με υψηλότερη την τιμή του πετρελαίου στα 43 δολαρία το βαρέλι.  

Ακόμα και με μια αύξηση 5 δολάρια στην τιμή του πετρελαίου το 2016 σε σύγκριση με το 2004, αυτές οι πετρελαϊκές εταιρείες θα είχαν συνδυασμένα καθαρά έσοδα μειωμένα σχεδόν κατά 90%. Από τις επτά εταιρείες που αναφέρονται στο παραπάνω γράφημα, μόνο τέσσερα σημείωσαν κέρδη το 2016, ενώ τρεις κατέγραψαν ζημίες. Οι Exxon και Total απολάμβαναν τα υψηλότερα κέρδη στον όμιλο, ενώ οι Petrobras και Statoil υπέστησαν τις μεγαλύτερες απώλειες:

Επιπλέον, η οικονομική κατάσταση των εταιριών είναι σε πολύ χειρότερη κατάσταση, επειδή η λογιστική “καθαρού εισοδήματος” δεν επηρεάζει τις κεφαλαιουχικές δαπάνες των εταιρειών ή τις πληρωμές μερισμάτων. Ανεξαρτήτως, η κερδοφορία των κορυφαίων πετρελαϊκών εταιρειών στον κόσμο εξατμίστηκε ακόμη και με υψηλότερη τιμή πετρελαίου.

Τώρα, μια άλλη μέτρηση που δίνει περισσότερες ανησυχητικές αποδείξεις για το δείκτη EROI που μειώνεται είναι η κατάρρευση του δείκτη “Return On Capital Employed”. Βασικά, το Return On Capital Employed απλώς διαιρεί τα κέρδη της εταιρείας (προ φόρων και τόκων) από το συνολικό ενεργητικό της μείον τις τρέχουσες υποχρεώσεις. Το 2004, ο δείκτης “Return On Capital Employed” των επτά εταιρειών ανέρχονταν μεταξύ 20-40%.

Εντούτοις, αυτό μειώθηκε ραγδαία κατά την επόμενη δεκαετία και τώρα βρίσκεται στα χαμηλά ενιαία ψηφία:

• Το 2004, μπορούμε να δούμε ότι η BP είχε τον χαμηλότερο δείκτη “Return On Capital Employed” της τάξης του 19,68%, ενώ η Statoil είχε τον υψηλότερο στο 46,20%.
• Ο μέσος όρος των επτά εταιριεών ήταν 29%.
• Τώρα ο μέσος όρος για το 2016 ήταν μόλις 2,4% και εν περιλαμβάνει τις αρνητικές αποδόσεις της BP και Chevron.
• Να σημειωθεί ότι η υψηλή απόδοση του δείκτη “Return On Capital Employed” βασίστηκε σε τιμή πετρελαίου 38 δολαρίων, ενώ οι χαμηλές μονοψήφιες αποδόσεις των πετρελαϊκών εταιρειών το 2016 προήλθαν από μια υψηλότερη τιμή των 43 δολαρίων. Πλέον οι μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου δεν είναι σε θέση να απολαύσουν υψηλές αποδόσεις σε χαμηλή τιμή πετρελαίου.

Πρόκειται για κακές ειδήσεις, επειδή η αγορά δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά μια υψηλή τιμή πετρελαίου εκτός αν η Fed και οι Κεντρικές Τράπεζες επανέλθουν με ακόμη μεγαλύτερη ποσότητα εκτύπωσης χρημάτων (QE,Quantitative Easing.

Αφού οι εταιρείες πετρελαίου κατέβαλαν τις κεφαλαιουχικές δαπάνες και τα μερίσματά τους στους μετόχους το 2004, τους έμειναν κεφάλαια 34 δισ. δολαρίων. Ωστόσο το 2016 οι εταιρείες αυτές είχαν μια “μαύρη τρύπα” 39,1 δισ. δολαρίων μετά την καταβολή των κεφαλαιουχικών δαπανών και των μερισμάτων.

Έτσι, πολλές από αυτές έπρεπε να δανειστούν χρήματα μόνο για να πληρώσουν μερίσματα. Oι επτά μεγαλύτερες παγκόσμιες πετρελαϊκές εταιρείες σημείωσαν μεγαλύτερο τζίρο το 2004 (139,6 δισ. δολάρια) σε σύγκριση με το 2016 (118,5 δισεκατομμύρια δολάρια). Αυτά τα επιπλέον 21 δισ. δολάρια το 2004 έναντι του 2016 πραγματοποιήθηκαν σε ακόμη χαμηλότερη τιμή πετρελαίου. Ωστόσο, αυτό που πραγματικά έβλαψε την ελεύθερη ροή μετρητών των εταιρειών είναι οι πολύ υψηλότερες κεφαλαιουχικές δαπάνες ύψους 117,5 δισ. δολαρίων το 2016 σε σύγκριση με τα 67,7 δισ. δολάρια το 2004.

Η μείωση του τζίρου και οι υψηλότερες κεφαλαιουχικές δαπάνες είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο το μακροπρόθεσμο χρέος εκτοξεύεται, ειδικά τα τελευταία τρία χρόνια, καθώς η τιμή του πετρελαίου μειώθηκε κάτω από τα 100 δολάρια το 2014. Για να συνεχίσουν να κάνουν τους μετόχους τους ευτυχείς, πολλές από αυτές τις εταιρείες δανείζονται χρήματα για να πληρώσουν μερίσματα. Οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες θα συνεχίσουν να αγωνίζονται με την τιμή του πετρελαίου πέριξ των 50 δολαρίων το βαρέλι.

Ενώ ορισμένοι αναλυτές προβλέπουν ότι οι υψηλότερες τιμές πετρελαίου βρίσκονται στον ορίζοντα αυτό μάλλον δε θα γίνει στο άμεσο μέλλον. Ναι, είναι αλήθεια ότι οι τιμές του πετρελαίου ενδέχεται να αυξηθούν για λίγο, αλλά η τάση θα είναι χαμηλότερη. Καθώς οι τιμές του πετρελαίου μειώνονται στα 40 δολάρια το βαρέλι και κάτω, οι εταιρείες πετρελαίου θα αρχίσουν να μειώνουν ακόμα περισσότερο τις κεφαλαιουχικές δαπάνες. Υπάρχει μια επιλογή που θα μπορούσε να παράσχει βοήθεια στις εταιρείες πετρελαίου… και αυτό είναι ένα νέο ακόμη μεγαλύτερο σύστημα εκτύπωσης χρημάτων από την Fed και τις υπόλοιπες  Κεντρικές Τράπεζες που θα είχε ως αποτέλεσμα αύξηση του πληθωρισμού και ενδεχομένως υπερπληθωρισμό. Αλλά, αυτό δεν θα είναι μια μακροπρόθεσμη λύση, απλά μια λύση που απλά θα αναβάλει το αναπόφευκτο.

Η επικείμενη χρεοκοπία της κάποτε πανίσχυρης παγκόσμιας πετρελαϊκής βιομηχανίας θα πληγώσει ανεπανόρωθταν την παγκόσμια οικονομία. Χωρίς πετρέλαιο, η παγκόσμια οικονομία θα μειωθεί. Φυσικά, αυτό θα πάρει χρόνο. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι έχει ήδη πραγματοποιηθεί μια σημαντική πληγή σε μια βιομηχανία που έχει παράσχει στον κόσμο το απαραίτητο πετρέλαιο για περισσότερο από έναν αιώνα.

πηγή: bankingnews.gr