Πολλοί μνηστήρες εμφανίζονται για το ιρανικό πετρέλαιο

Παρά την αβεβαιότητα που επικρατεί σε ό,τι αφορά την πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ στο θέμα του Ιράν και τις εναντίον του κυρώσεις, στην αρχή της εβδομάδας έγινε το πρώτο βήμα για την επιστροφή των ευρωπαϊκών ενεργειακών κολοσσών στην πετρελαιοπαραγωγό χώρα: η γαλλική Total έβαλε την τελική υπογραφή σε συμφωνία με το Ιράν, που τη δεσμεύσει να επενδύσει 1 δισ. δολάρια στο γιγάντιο κοίτασμα φυσικού αερίου South Pars, κάτω από τον Περσικό Κόλπο. Η απόφαση της Total έπειτα από μήνες διαπραγματεύσεων με δύο ακόμη εταίρους θέτει, παράλληλα, τέλος στη φημολογία των τελευταίων μηνών ότι η αρνητική για την Τεχεράνη στροφή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής μετά την εκλογή Τραμπ ενδέχεται να αποθαρρύνει τις ξένες εταιρείες. Δύο ημέρες αργότερα ακολούθησε η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία Volkswagen, που ανακοίνωσε ότι θα εξάγει οχήματά της στο Ιράν, επανεκκινώντας τις συναλλαγές της με την Τεχεράνη έπειτα από 17 χρόνια. Ενδιαφέρον για το Ιράν και τον ενεργειακό του πλούτο έχει, άλλωστε, εκφράσει η Royal Dutch Shell, που έχει υπογράψει ένα είδος αρχικής συμφωνίας με την Τεχεράνη, αλλά χωρίς να έχει αναλάβει πιο συγκεκριμένη δέσμευση. Δεν είναι πρώτη φορά που η Total κάνει την τολμηρή κίνηση και προλειαίνει το έδαφος, για να την ακολουθήσουν και άλλες ευρωπαϊκές ενεργειακές εταιρείες. Το ίδιο έκανε το 1997, όταν αψήφησε τις αμερικανικές κυρώσεις και υπέγραψε συμβόλαιο 2 δισ. δολαρίων με την Τεχεράνη. Την είχαν ακολουθήσει άμεσα και άλλοι πετρελαϊκοί κολοσσοί – συγκεκριμένα, η βρετανο-ολλανδική Royal Dutch Shell, η ιταλική Eni και η νορβηγική Statoil. Και τότε η επένδυση αφορούσε ένα άλλο τμήμα του ίδιου γιγαντιαίου κοιτάσματος στο οποίο θα επενδύσει και τώρα.

Αυτήν τη φορά έχουν προηγηθεί μήνες διαπραγματεύσεων παράλληλα και με τους δύο εταίρους της Total στη σχετική κοινοπραξία: την κινεζική China National Petroleum Corp και την περσική Petropars. Με την υπογραφή της Total οριστικοποιείται η συμφωνία στην οποία έχουν καταλήξει οι τρεις εταίροι από τα τέλη του περασμένου έτους και αφορά την από κοινού επένδυσή τους, συνολικής αξίας 4,8 δισ. δολαρίων, στο κοίτασμα South Pars. Είναι η πρώτη μεγάλη επένδυση ξένης εταιρείας στη χώρα μετά την άρση των κυρώσεων και η πρώτη συμφωνία από τη στιγμή που ανέλαβε καθήκοντα ο Ντόναλντ Τραμπ. Το πρόβλημα είναι ότι ο Ντόναλντ Τραμπ απειλεί να ακυρώσει τη συμφωνία του 2015 που συνήψε το Ιράν με τις χώρες της Δύσης για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Εν ολίγοις, απειλεί να επαναφέρει σε ισχύ τις οικονομικές κυρώσεις κατά της Τεχεράνης, η άρση των οποίων ξεκίνησε σταδιακά το περασμένο έτος.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Total Παρίκ Πουγιάν ανέφερε ότι πρόκειται να ακολουθήσουν και άλλες συμφωνίες με το Ιράν, καθώς η συμφωνία έχει ισχύ για τα επόμενα 20 χρόνια. Αναλυτές του κλάδου επισημαίνουν ότι το δέλεαρ είναι μεγάλο για τον γαλλικό κολοσσό, γι’ αυτό και η Total ανέλαβε το ρίσκο. Σύμφωνα με το Bloomberg, οι εξελίξεις σκιαγραφούν το χάσμα ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο και στους Ευρωπαίους ηγέτες, που εξακολουθούν να στηρίζουν τον Ιρανό πρόεδρο Χασάν Ροχανί. Μιλώντας στο Bloomberg, ο Χαμογιούν Φαλακσαχί, αναλυτής Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής στη Wood Mackenzie του Λονδίνου, τόνισε πως «όλοι περίμεναν μια ένδειξη για το πού πηγαίνουν τα πράγματα». Ο ίδιος αποδίδει την κίνηση της Total στην εκτίμησή της ότι δεν υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να πάνε στραβά τα πράγματα και να θιγούν τα συμφέροντά της.

Η Τεχεράνη ενδιαφέρεται να προσελκύσει ξένες επενδύσεις, κυρίως για να εκσυγχρονίσει τον πετρελαϊκό της κλάδο. Εχει ανακοινώσει επανειλημμένως ότι χρειάζεται επενδύσεις 200 δισ. δολ. τα πρώτα χρόνια μετά την άρση των κυρώσεων. Πρόκειται, πάντως, για πολιτικά ακανθώδες θέμα στο εσωτερικό του Ιράν. Οι πιο συντηρητικές πολιτικές δυνάμεις αλλά και επιχειρήσεις που πρόσκεινται στους Φρουρούς της Επανάστασης θεωρούν ότι ο ενεργειακός πλούτος της χώρας είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας και πρέπει να παραμείνει σε περσικά χέρια.