Η πετρελαιοβιομηχανία στη δίνη χρεοκοπιών

Η μεγάλη πτώση των τιμών του πετρελαίου μετατρέπεται σε μία από τις μεγαλύτερες χιονοστιβάδες στην ιστορία των αμερικανικών επιχειρήσεων. Μέχρι σήμερα έχουν χρεοκοπήσει 59 πετρελαϊκές και εταιρείες παραγωγής φυσικού αερίου.

Ο αριθμός αμερικανικών ενεργειακών εταιρειών που έχουν χρεοκοπήσει πλησιάζει τον ιλιγγιώδη αριθμό των 68 εταιρειών που είχαν χρεοκοπήσει στο απόγειο της κρίσης των τηλεπικοινωνιών το 2002-2003, σύμφωνα με στοιχεία του Reuters, του δικηγορικού γραφείου Haynes & Boone και της εταιρείας bankruptcydata.com. Κατά τον Τσαρλς Γκιμπς, ειδικό στις εταιρικές αναδιαρθρώσεις στην Akin Gump με έδρα το Τέξας, το κύμα χρεοκοπιών που πλήττει την αμερικανική ενεργειακή βιομηχανία δεν έχει καν φτάσει στη μέση της διαδρομής. «Πιστεύω ότι θα έχουμε περισσότερα αιτήματα χρεοκοπίας στη διάρκεια του δευτέρου τριμήνου απ’ ό,τι στο πρώτο τρίμηνο», εκτιμά. Στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2016, 15 πετρελαϊκές εταιρείες και εταιρείες παραγωγής φυσικού αερίου είχαν καταθέσει αίτημα χρεοκοπίας. Ορισμένες πετρελαϊκές εταιρείες φαίνεται πως αντέχουν, με την ελπίδα ότι θα σταθεροποιηθούν οι τιμές σε υψηλότερα επίπεδα.

Τον Φεβρουάριο η τιμή του πετρελαίου είχε υποχωρήσει μέχρι το επίπεδο των 27 δολαρίων το βαρέλι όταν στα μέσα του 2014 ήταν πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι. Εκτοτε η τιμή του αμερικανικού αργού έχει κάπως ανακάμψει και χθες κυμαινόταν γύρω στα 44,60 δολάρια το βαρέλι. Μέχρι πρόσφατα οι τράπεζες ήταν πρόθυμες να προσφέρουν διεξόδους στις εταιρείες του ενεργειακού τομέα που δυσκολεύονταν να εξυπηρετήσουν τα δάνεια που είχαν πάρει. Ωστόσο, εσχάτως ορισμένοι τραπεζίτες έχουν αρχίσει να περιορίζουν τις πιστώσεις. Το κύμα συγχωνεύσεων στη βιομηχανία του σχιστολιθικού πετρελαίου και φυσικού αερίου (όπου η πρώτη ύλη εξάγεται με τη νέα μέθοδο της υδραυλικής ρηγμάτωσης, η οποία επιτρέπει την άντλησή της μέσα από πετρώματα) δεν έχει λάβει ακόμη χώρα διότι η μεταβλητότητα των τιμών του πετρελαίου καθιστά δύσκολη την αποτίμηση των εταιρειών ενώ οι δυνητικοί αγοραστές δεν είναι πρόθυμοι να αναλάβουν νέα χρέη μέχρι οι εταιρείες που έχουν στο στόχαστρο να βγουν από τη διαδικασία χρεοκοπίας. Υπάρχουν χτυπητές ομοιότητες στον κύκλο ανόδου και πτώσης της βιομηχανίας τηλεπικοινωνιών και της ενεργειακής βιομηχανίας.

Η νέα τεχνολογία έφερε πολλές επενδύσεις στις δύο βιομηχανίες, πληθώρα νέων μικρών εταιρειών εξέδωσαν σημαντικού ύψους νέο χρέος και η υπερπροσφορά που ενέσκηψε έριξε απότομα τις τιμές καθώς μειωνόταν έντονα και η ζήτηση. Ούτε αυτό το κύμα χρεοκοπιών ούτε εκείνο των αρχών του 2000 συγκρίνεται, ως προς τη σοβαρότητα και τις οικονομικές επιπτώσεις, με την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων της περιόδου 2007-2009. Παρ’ όλα αυτά, όσοι είχαν επενδύσει σε μετοχές και ομόλογα του ενεργειακού τομέα τα τελευταία δύο χρόνια έχουν υποστεί σοβαρές απώλειες. Παραμένει ασαφές πόσος χρόνος θα πρέπει να περάσει μέχρι να ολοκληρωθεί το μεγαλύτερο μέρος της πτώσης και ποιος θα εξακολουθεί να βρίσκεται όρθιος στο τέλος.

Η υποχώρηση του πετρελαίου κατά 60% από τα μέσα του 2014 έχει μειώσει την κεφαλαιοποίηση των αμερικανικών ενεργειακών εταιρειών κατά 1,02 τρισ. δολάρια. Συγκριτικά στις αρχές του 2000 η κεφαλαιοποίηση των εταιρειών τηλεπικοινωνίας είχε μειωθεί κατά 882 δισ. δολάρια. Και στις αγορές ομολόγων υπάρχουν σημάδια σύμφωνα με τα οποία θα χαθούν πολλά χρήματα, ιδίως στα ομόλογα υψηλής απόδοσης. Μεταξύ 1998-2002 είχαν εκδοθεί ομόλογα ύψους 177,1 δισ. δολαρίων από εταιρείες τηλεπικοινωνιών, ενώ λιγότερο από το 10% αυτών ήταν υψηλού ρίσκου. Οι ενεργειακές εταιρείες έχουν πουλήσει ομόλογα ύψους 350,7 δισ. δολαρίων μεταξύ 2010-2014, εκ των οποίων πάνω από το 50% ήταν ομόλογα υψηλής απόδοσης και ρίσκου.

* των Ernest Scheyder και Terry Wabe

(Reuters, Καθημερινή)