Νοθεία και Λαθρεμπόριο Καυσίμων» που συντάχθηκε από τον Καθηγητή του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ κ. Δ. Μάρδα για λογαριασμό του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ και της ΠΟΠΕΚ

Αποτελεί πλέον κοινή συνείδηση για κάθε Έλληνα πολίτη ότι το λαθρεμπόριο καυσίμων συνιστά χρόνια και χαίνουσα πληγή για την χειμαζόμενη ελληνική οικονομία. Οι απώλειες σε φορολογικά έσοδα για το ελληνικό κράτος κυμαίνονται από 300 έως 500 εκατομμύρια Ευρώ ετησίως σύμφωνα με τις πλέον μετριοπαθείς εκτιμήσεις. Σε κάθε περίπτωση, το ποσό αυτό μπορεί σήμερα να ανέρχεται στα 800 εκατομμύρια Ευρώ ετησίως. Στις 13 Ιανουαρίου 2012, σε ομιλία του στη Βουλή, ο πρώην Πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος ανέφερε ότι ο κύκλος εργασιών από αυτές τις «σκιώδεις συναλλαγές» στην αγορά καυσίμων υπολογίζεται στα 2,5 δις Ευρώ ετησίως, τονίζοντας παράλληλα ότι το λαθρεμπόριο καυσίμων αποτελεί πληγή για το ίδιο το Κράτος Δικαίου. Δεν είναι άσχετη με το ζήτημα αυτό, άλλωστε, και η πρόσφατα δημοσιευμένη εκτίμηση του ΔΝΤ, σύμφωνα με την οποία η ολιγοπώληση στην ελληνική αγορά καυσίμων κοστίζει στην ελληνική κοινωνία 1,5 δις Ευρώ κάθε χρόνο.

Ανεξάρτητα, όμως, από το ακριβές ποσό που χάνει το ελληνικό κράτος ετησίως, το ζητούμενο σήμερα είναι: (α) εάν και κατά πόσο η κοινωνία μας και ειδικότερα το πολιτικό μας σύστημα διαθέτει το κατάλληλο θεσμικό οπλοστάσιο για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και την είσπραξη αυτών των πολύτιμων στη σημερινή συγκυρία εσόδων και (β) εάν και κατά πόσο το ήδη υφιστάμενο θεσμικό καθεστώς και οι ειδικές του προβλέψεις υλοποιούνται και εφαρμόζονται.

Στο πλαίσιο αυτό το Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών, Βιοτεχνών, Εμπόρων Ελλάδας (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ) σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ) αποφάσισε τη σύνταξη μιας αρχικής μελέτης με σκοπό την παρουσίαση προτάσεων πολιτικής για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου και της νοθείας στην αγορά των καυσίμων. Η μελέτη αυτή ανατέθηκε στα μέσα του περασμένου Αυγούστου στον Καθηγητή του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ κύριο Δημήτρη Μάρδα.

Η μελετητική ομάδα με επικεφαλής τον Καθηγητή κύριο Δημήτρη Μάρδα επεδίωξε, στο περιορισμένο χρονικό διάστημα που διέθετε, να συγκεντρώσει τις υπάρχουσες προτάσεις και κατόπιν να τις εμπλουτίσει με συγκεκριμένες βελτιώσεις, εφικτές να υλοποιηθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Εξαιτίας αυτού του περιορισμένου χρόνου, είναι αναμενόμενο και εύλογο η μελέτη να μην έχει εξαντλήσει το θέμα. Έτσι σε ένα συνεκτικό κείμενο, το οποίο απευθύνεται σε όσους γνωρίζουν το πρόβλημα της νοθείας και του λαθρεμπορίου στην αγορά καυσίμων, συστηματοποιούνται οι υπάρχουσες απόψεις και προτάσεις με την εισαγωγή επιπρόσθετων και συγκεκριμένων λύσεων στα όσα προτείνονται.

Η μελέτη αρχίζει με μια συνοπτική παρουσίαση της αγοράς στο θέμα της νοθείας και του λαθρεμπορίου καυσίμων και συνεχίζει με την παράθεση στοιχείων σχετικά με το πρόβλημα των εικονικών εξαγωγών στα χερσαία σύνορα. Σε μία επόμενη ενότητα παρουσιάζονται οι θέσεις και οι προτάσεις της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πρατηριούχων Εμπόρων Καυσίμων (ΠΟΠΕΚ) και του Συνδέσμου Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδας (ΣΕΕΠΕ) σε σχέση με το θέμα της νοθείας και της λαθρεμπορίας καυσίμων. Συνιστά, μάλιστα, θετικό στοιχείο ότι οι θέσεις των δύο φορέων συμπίπτουν. Οι προτάσεις των δύο φορέων εμπλουτίζονται στη συνέχεια με αντίστοιχες προτάσεις της μελετητικής ομάδας. Στη συνέχεια ακολουθούν δύο ενότητες με θέμα τα Ναυτιλιακά Καύσιμα και το ρόλο των Καταστημάτων Αφορολογήτων Ειδών Α.Ε. Η παρουσίαση από την εμπειρία άλλων χωρών τόσο ως προς το πρόβλημα της νοθείας και της λαθρεμπορίας καυσίμων όσο και ως προς τους τρόπους αντιμετώπισής του καθώς και η σκιαγράφηση ορισμένων περιπτώσεων λαθρεμπορίου καυσίμων στην Ελλάδα, όπως αυτές αναδείχθηκαν στην τρέχουσα δημοσιότητα, αποτελούν το αντικείμενο της έκτης και έβδομης ενότητας αυτής της μελέτης αντίστοιχα. Η μελέτη, τέλος, κλείνει με μια ενότητα που εμπεριέχει προτάσεις πολιτικής πέραν αυτών που έχουν προβάλλει οι δύο φορείς.

Η ΓΣΕΒΕΕ είναι σταθερά υπέρ του δραστικού περιορισμού κάθε δραστηριότητας που λαμβάνει χώρα στη «σκιώδη οικονομία». Μάλιστα, σε πρόσφατο υπόμνημα που κατέθεσε στον Υπουργό Οικονομικών αναφέρει μεταξύ άλλων: «Περιορισμός της παραοικονομίας με πρώτο και ευκολότερα εφικτό στόχο τη μεγάλη σε μέγεθος και μικρότερη σε έκταση σε ό,τι αφορά τους εμπλεκομένους. Άρα και με λιγότερο κόστος κρατικής διαχείρισης. Απαιτείται βέβαια ισχυρή πολιτική βούληση για τη σύγκρουση με μεγάλα και ισχυρά οικονομικά και πολιτικά(;) συμφέροντα. Το λαθρεμπόριο καυσίμων…αλλά και το παραεμπόριο πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά. Ας κάνουμε χρήση καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας άλλων κρατών που είχαν την πολιτική βούληση και περιόρισαν δραστικά το λαθρεμπόριο…Η απώλεια του κράτους σε φόρους από αυτές τις δραστηριότητες είναι πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Οι επιτυχείς και αποφασιστικές παρεμβάσεις στους παραπάνω τομείς παράνομων οικονομικών δραστηριοτήτων θα λειτουργούσαν παραδειγματικά και θα διευκόλυναν ανάλογες παρεμβάσεις και σε άλλους τομείς της παραοικονομίας (πλαστά και εικονικά τιμολόγια, μη έκδοση παραστατικών στις συναλλαγές, κλπ.).