Η Υποχρέωση για Τεχνικό Ασφαλείας

Το θέμα αφορά το σύνολο των επιχειρήσεων που απασχολούν εργαζόμενους και δεν γίνεται καμία εξαίρεση.
Σύμφωνα με το Ν. 3850/10 (ΦΕΚ 84 Α/2-6-2010) ο οποίος επικαιροποίησε το σύνολο της νομοθεσίας για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων, στις επιχειρήσεις που απασχολούν λιγότερους από 50 εργαζομένους ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες τεχνικού ασφάλειας ενώ στις επιχειρήσεις που απασχολούν 50 και άνω ερ­γαζομένους, ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες τεχνικού ασφάλειας και ιατρού εργασίας.
Το πρόβλημα για τους επαγγελματίες έχει ανακύψει εδώ και περισσότερο από 10 χρόνια, όταν ενεργοποιήθηκε το Π.Δ. 17/18-1-96 (ΦΕΚ 11 Α’) για τα μέτρα ΥΑΕ και την πρόσληψη Τεχνικού Ασφαλείας σε όλες τις επιχειρήσεις ακόμη και σε αυτές που απασχολούν και ένα εργαζόμενο!
Η μη τήρηση της νομοθεσίας επέφερε αυτομάτως την απόρριψη των υποβαλλομένων καταστάσεων εργασίας στο ΣΕΠΕ. Σημειώθηκαν αρκετές αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις μεταξύ συνδικαλιστικών οργανώσεων των μικρομεσαίων και του υπουργείου Εργασίας γιατί η εφαρμογή αυτή ήταν ένα επιπλέον κόστος και σε πολλές μικρές επιχειρήσεις γινόταν ανεφάρμοστος.

Η σύγκρουση επέφερε τροποποίηση της νομοθεσίας και δόθηκε η δυνατότητα στη συντριπτική πλειοψηφία των μικρών επιχειρήσεων που κατατάσσονται στην Γ΄ κατηγορία επικινδυνότητας, να αναλάβουν ως Τεχνικοί Ασφαλείας οι ίδιοι οι εργοδότες κάτω από ορισμένους όρους ενώ και για τις μικρές επιχειρήσεις που κατατάσσονται στη Β΄ Κατηγορία επικινδυνότητας, δίνονταν το ίδιο δικαίωμα με αυστηρότερους όρους.
Ο νόμος σήμερα προβλέπει ότι ο εργοδότης, προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις για χρησιμοποίη­ση υπηρεσιών τεχνικού ασφάλειας και ιατρού εργασίας, δύναται να επιλέξει μεταξύ της ανά­θεσης των καθηκόντων τεχνικού ασφάλειας ή/και ιατρού εργασίας σε εργαζομένους στην επιχείρηση ή σε άτομα εκτός της επιχείρησης ή της σύναψης σύμβασης με τις Εξωτερικές Υπηρεσίες Προστασίας και Πρόληψης (ΕΞ. Υ.Π.Π.). Η σύμβαση με τον τεχνικό ασφάλειας και τον ιατρό εργασίας γίνεται εγγράφως και αντίγραφο της κοινοποιείται από τον εργοδότη στην τοπική Επι­θεώρηση Εργασίας.

Ο τεχνικός ασφάλειας παρέχει στον εργοδότη υπο­δείξεις και συμβουλές, γραπτά ή προφορικά, σε θέματα σχετικά με την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων. Τις γραπτές υποδείξεις ο τεχνικός ασφάλειας καταχωρεί σε ειδικό βιβλίο της επιχείρησης, το οποίο σελιδομετρείται και θεωρείται από την Επιθεώρηση Εργασίας. Ο εργοδότης έχει υποχρέωση να λαμβάνει γνώση ενυπογράφως των υποδείξεων που καταχωρούνται σε αυτό το βιβλίο.

Πέραν αυτού, ο νόμος έχει ιδιαίτερες διατάξεις οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα ανάληψης των καθηκόντων Τεχνικού Ασφαλείας από τους ίδιους τους εργοδότες. Έχει σημασία να δούμε με προσοχή κάτω από ποιους όρους μπορεί να γίνει αυτό ώστε να απαλλαγεί η μικρή επιχείρηση από ένα επιπλέον κόστος που στην αγορά ανέρχεται από 350 ως 600 ευρώ, το χρόνο, ανάλογα με την περίπτωση.

Πότε ο εργοδότης αναλαμβάνει Τεχνικός Ασφαλείας
Το πλέον καυτό θέμα είναι το πότε και με ποιούς όρους, ο εργοδότης μπορεί να αναλάβει ο ίδιος καθήκοντα Τεχνικού Ασφαλείας. Η νομοθεσία είναι αρκετά σαφής και διαχωρίζει επακριβώς τις περιπτώσεις αυτές.

Σύμφωνα με το άρθρο 12 τπου ν. 3850/10, ο εργοδότης αναλαμβάνει ως Τεχνικός Ασφαλείας στις παρακάτω περιπτώσεις:

• Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στις κατηγορίες Β΄ και Γ΄ και απασχολούν λιγότερους από 50 εργαζομένους, επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος ο εργοδότης τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρησή του, εφόσον έχει τα προσόντα (σπουδές) από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας, που προβλέπονται για τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας που ανήκει η επιχείρηση του.
• Στην περίπτωση των ανωτέρω επιχειρήσεων που υπάγονται στην κατηγορία Β΄ και απασχολούν λιγότε­ρους από 20 εργαζομένους, αν ο εργοδότης έχει τα ανάλογα προσόντα και μία από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας που δεν προβλέ­πεται για τον κλάδο οικονομικής δραστηριότητας που ανήκει η επιχείρησή του, επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρηση του, με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης διάρκειας τουλάχιστον 35 ωρών.
• Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία Γ΄ ο εργοδότης δύναται να αναλάβει ο ίδιος τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από την περίπτωση αυτή εφόσον επιμορφωθεί κατάλληλα.
• Στις επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία Β΄ και απασχολούν μέχρι και 6 εργαζομέ­νους, επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος ο εργοδότης τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρηση του με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης δι­άρκειας τουλάχιστον 35 ωρών και εφόσον είναι πτυχιούχος τεχνικής ειδικότητας Τεχνικού Επαγγελματικού Εκπαιδευτηρίου ή Ινστιτούτου Επαγγελματικής Κατάρτισης ή άλλης αναγνωρισμένης τεχνικής επαγγελματικής σχολής και το αντικείμενο των σπουδών του σχετίζεται με τη δραστηριότητα της επιχείρησής του.
• Σε επιχειρήσεις που υπάγονται στην κατηγορία Β΄ και απασχολούν μέχρι και 3 εργαζομέ­νους επιτρέπεται να αναλάβει ο ίδιος ο εργοδότης τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας στην επιχείρηση του με την προϋπόθεση κατάλληλης επιμόρφωσης διάρκειας τουλάχιστον 35 ωρών και εφόσον έχει άδεια άσκησης τεχνικού επαγγέλ­ματος εμπειροτέχνη και το αντικείμενο της άδειας του σχετίζεται με τη δραστηριότητα της επιχείρησής του ή αποδεδειγμένα ασκεί επί δεκαετία και πλέον την οικο­νομική δραστηριότητα για την οποία θα αναλάβει τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας.

Στις επιχειρήσεις που ο ίδιος ο εργοδότης αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις του τεχνικού ασφάλειας, αυτός έχει την υποχρέωση να αναθέτει τη σύνταξη της γραπτής εκτίμησης κινδύνου στην επιχείρηση σε τρίτα πρόσωπα που έχουν τα ανάλογα προσόντα και μια από τις ειδικότητες τεχνικών ασφάλειας που προβλέπονται για τον κλάδο οικονομικής δραστηρι­ότητας που ανήκει η επιχείρησή του.

Υποχρεώσεις εργαζομένων
Από την πλευρά του, και σύμφωνα με το άρθρο 14, κάθε εργαζόμενος έχει υποχρέωση να εφαρμόζει τους κανόνες υγείας και ασφάλειας και να φροντίζει ανάλογα με τις δυνατότητές του για την ασφάλεια και την υγεία του, καθώς και για την ασφάλεια και την υγεία των άλλων ατόμων που επηρεάζονται από τις πράξεις ή παραλείψεις του κατά την εργασία σύμφωνα με την εκπαίδευσή του και τις κατάλληλες οδηγίες του εργοδότη του.

Προσοχή. Επισημαίνουμε ότι, σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από την τήρηση των κανόνων από τόν εργαζόμενο, την τελική ευθύνη για ό,τι συμβεί την έχει ο Εργοδότης.

Κυρώσεις
Σοβαρές είναι οι κυρώσεις για παράβαση της νομοθεσίας για Τεχνικούς Ασφαλείας. Όπως αναφέρεται στο άρθρο 72 του Κώδικα, κάθε εργοδότης που παραβαίνει με πρόθεση τις διατάξεις της νομοθεσίας, για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων τιμωρείται με φυ­λάκιση τουλάχιστον έξι μηνών ή με χρηματική ποινή τουλάχιστον εννιακοσίων ευρώ (900,00€) ή και με τις δύο αυτές ποινές!

Ειδικότερα, κάθε κατασκευαστής ή παρασκευ­αστής, εισαγωγέας ή προμηθευτής, που παραβαίνει με πρόθεση τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων τιμωρείται με ποινή φυλάκισης ή με χρηματι­κή ποινή τουλάχιστον διακοσίων ενενήντα τριών ευρώ (293,00€) ή και με τις δύο αυτές ποινές. Σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων από αμέλεια οι παραπάνω δράστες τιμωρούνται με φυλάκιση μέχρις ενός έτους ή με χρηματική ποινή.

Σ.Β.