ΕΝΕΡΓΕΙΑ Γιατί η τιμή της αμόλυβδης στην Ελλάδα είναι υπερδιπλάσια από την τιμή στις ΗΠΑ
08/04/2024
Αρκετές φορές στο παρελθόν συγκρίνουμε τις τιμές των καυσίμων ανάμεσα σε χώρες. Σήμερα θα κάνουμε κάτι διαφορετικό. Θα αναλύσουμε, με βάση τα επίσημα στοιχεία που δίνουν τα αρμόδια υπουργεία σε ΗΠΑ και Ελλάδα, την ποσοστιαία σύνθεση που έχει η τελική τιμή ενός λίτρου αμόλυβδης στην αντλία, προκειμένου να απαντήσουμε, ποιοι παράγοντες, πώς και πόσο, διαμορφώνουν την τελική τιμή του πιο διαδεδομένου καυσίμου, έχοντας στην κατοχή μας, τα επίσημα στοιχεία που καταθέτουν οι αρμόδιοι φορείς από 140 χώρες, για τις μέσες εβδομαδιαίες τιμές καυσίμων στην επικράτειά τους. Και θα συγκρίνουμε τις ΗΠΑ με την Ελλάδα, όχι για κανέναν λόγο που άπτεται της οικονομικής επιστήμης, αλλά διότι οι πολιτικοί μας, και ειδικά η παρούσα κυβέρνηση, την επικαλείται ως παράδειγμα, κάθε τρεις και λίγο!
Ας ξεκινήσουμε, όμως, με τον πρώτο πίνακα, διευκρινίζοντας ότι τα στοιχεία είναι όλα σε ευρώ ανά λίτρο και αφορούν στις μέσες τιμές του μηνός Οκτωβρίου 2023, όπου και πάλι είχαμε ανοδικές πιέσεις στην τιμή του αργού πετρελαίου. Στις ΗΠΑ παρότι χρησιμοποιούν το γαλόνι, εμείς μετατρέψαμε την τιμή σε λίτρα. Όπως βλέπετε, το ένα λίτρο έχει μισή τιμή στις ΗΠΑ, σε σχέση με το ίδιο λίτρο στην Ελλάδα.
Η Ελλάδα, στο τέλος Οκτωβρίου, ήταν η 10η ακριβότερη χώρα στον πλανήτη στην αμόλυβδη 95άρα. Ενώ οι ΗΠΑ έχουν πάμφθηνη βενζίνη και είναι η 141η πιο ακριβή χώρα στον πλανήτη. Εάν αντιστρέψουμε το μετρικό σύστημα και χρησιμοποιήσουμε το γαλόνι (1 γαλόνι ΗΠΑ=3,78lt), σήμερα (Τετάρτη 15.11.2023), στις ΗΠΑ η μέση τιμή πώλησης στην αντλία, είναι 3,64 δολάρια/γαλόνι αμόλυβδης! Εάν τα πρατήρια βενζίνης στις ΗΠΑ πουλούσαν σήμερα με τιμές Ελλάδος, τότε η τιμή του γαλονιού στις ΗΠΑ, θα είχε 7,78 δολάρια/γαλόνι (συνυπολογισμένη και η συναλλαγματική διαφορά)! Και το μόνο σίγουρο είναι ότι θα… έπεφτε η κυβέρνηση!
Σήμερα, λοιπόν, Απρίλιο του 2024, εάν πιστεύαμε τι μας έλεγε εδώ και ένα χρόνο η πλειοψηφία των αναλυτών και των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, έπρεπε να είχαμε πτώση, τόσο στην τιμή του αργού, όσο και στην τιμή των καυσίμων και ειδικά της αμόλυβδης. Κάτι για το οποίο είχαμε προειδοποιήσει από τότε ότι δεν πρόκειται να συμβεί και είχαμε εξηγήσει τους λόγους με σειρά άρθρων στο SLpress.gr.
Εάν πάρουμε τα πιο πρόσφατα επίσημα στοιχεία των κρατών παγκοσμίως (τιμές 1ης Απριλίου 2024), θα διαπιστώσουμε τα εξής, συγκριτικά με τον περασμένο Οκτώβριο: Η Ελλάδα από την 10η έχει… ανέβει στην 8η θέση παγκοσμίως στον πίνακα των χωρών με την ακριβότερη βενζίνη, με μέση τιμή κοντά στα 2.09€/λίτρο. Οι ΗΠΑ σε σχέση με τον περασμένο Οκτώβριο (όταν ήταν στην 141η θέση) σήμερα βρίσκονται στην 135η θέση, με 0.99€/λίτρο.
Η βενζίνη σε Ελλάδα-ΗΠΑ
Αφού ξεκαθαρίσαμε αυτό το ζήτημα, ας πάμε τώρα να δούμε διαγραμματικά και χωρίς πολλά σχόλια, πως διαμορφώνεται με τα στοιχεία του Απριλίου 2024, η τελική τιμή του λίτρου βενζίνης σε Ελλάδα και ΗΠΑ, προκειμένου να έχουμε μια σαφέστατη εικόνα, η οποία απαντά με σαφήνεια, γιατί τα καύσιμα στην Ελλάδα είναι πανάκριβα διαχρονικά:
Με το παραπάνω γράφημα, γίνεται πλήρως κατανοητό, ποιοι παράγοντες στις δύο χώρες, διαμορφώνουν την τελική τιμή στην αντλία, καθώς και το ειδικό τους βάρος. Διευκρινίζουμε, ότι το πολύ μικρό κέρδος των πρατηριούχων, είναι ενσωματωμένο στην κατηγορία “Διανομή & Μάρκετινγκ”, προς απλοποίηση του σχεδιαγράμματος. Η τρομακτική διαφορά στις δύο χώρες, προέρχεται από την μεταβλητή “Φόροι και Τέλη”, που στις ΗΠΑ είναι 13%, ενώ στην Ελλάδα ξεπερνούν το 54%.
Τα καύσιμα στην Ελλάδα, έχουν ΦΠΑ 24% ενώ παράλληλα ο ΕΦΚ (Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης), προσμετράται ως ποσοστό στην τιμή του τόνου. Και αφού διαμορφωθεί η τελική τιμή πώλησης, μετά, υπολογίζεται και ο ΦΠΑ. Που σημαίνει ότι ο ΕΦΚ, παρότι είναι ειδικός φόρος, υπολογίζεται πάνω του ο ΦΠΑ, με αποτέλεσμα να μπαίνει φόρος, στον φόρο. Γεγονός που αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία διεθνώς! Πάντως τελευταία φορά που αυξήθηκε ο ΕΦΚ ήταν το 2015, επί κυβερνήσεως Αλέξη Τσίπρα. Έκτοτε δεν έχει αυξηθεί, αλλά συνεχίζει να παραμένει στα ίδια ποσοστά, παρά την ενεργειακή κρίση.
Με απλά λόγια, το κράτος στις ΗΠΑ εισπράττει ένα 13% από τους οδηγούς κάθε φορά που αγοράζουν αμόλυβδη βενζίνη, ενώ η πρώτη ύλη (αργό πετρέλαιο) μαζί με όλους τους τομείς της αγοράς (Εμπορία Αργού, Διυλιστήρια, Διανομή, Πρατήρια) στις ΗΠΑ, μοιράζονται το υπόλοιπο 87% του τιμήματος που πληρώνει ο οδηγός στην αντλία. Ενώ στην Ελλάδα, το κράτος (σήμερα) εισπράττει ένα 54,5% και οι υπόλοιποι τομείς της αγοράς (μαζί με την πρώτη ύλη, το αργό) ίσα που καταφέρνουν να εισπράξουν ένα ποσοστό μόλις 45,5%. Και το εξωφρενικό είναι ότι μέσα σε αυτό το 45,5%, είναι και το ίδιο το αργό πετρέλαιο που αγοράζεται ως πρώτη ύλη από τα ελληνικά διυλιστήρια!
Κράτος κοτζαμπάσης!
Είναι ηλίου φαεινότερο, ότι στην Ελλάδα η αγορά καυσίμων δεν έχει καμία σχέση με την φιλοσοφία της ελεύθερης οικονομίας. Αντίθετα θυμίζει παλιές εποχές Σοβιετικής Ενώσεως, όπου το κράτος είχε τεράστιο βαθμό παρεμβατικότητας στις τιμές, για να μην πούμε απόλυτο. Στην Ελλάδα οι κυβερνήσεις διαχρονικά, ακόμα κι αυτές που ασπάζονται την ελευθερία των αγορών όπως της ΝΔ, εξακολουθούν να θεωρούν τα καύσιμα ως το μεγάλο ταμείο που καλύπτει τις ανάγκες τους. Γενικές ανάγκες που δεν έχουν σχέση καν με τους οδηγούς, την οδοποιία και τις συγκοινωνίες γενικότερα.
