Η Ελλάδα, οι Σαουδάραβες πετρελαιάδες και η ΕΕ: Εξελίξεις που συνδέονται

Πλησιάζει γοργά η ημέρα εκείνη για την οποία όλοι οι μεγάλοι επενδυτές διεθνώς βρίσκονται σε «δημιουργική ανησυχία».

Γράφει ο Γιώργος Σερφιώτης

Αναφερόμαστε στη στιγμή εκείνη εντός του 2018, με βάση των προγραμματισμό, που η Σαουδική Αραβία θα δώσει το έναυσμα για να ξεκινήσουν οι αρχικές δημόσιες προσφορές (IPO) επενδυτών για το 5% της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας Saudi Aramco. Μια διαδικασία που οι Σαουδάραβες ευελπιστούν να θέσει νέο παγκόσμιο ρεκόρ.

Saudi Aramco: Ποια είναι;

Πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες εταιρείες πετρελαιοειδών παγκοσμίως, με την μεγαλύτερη ημερήσια παραγωγή βαρελιών και τα μεγαλύτερα διεθνώς επιβεβαιωμένα αποθέματα πετρελαίου. Η έκφραση «μαύρος χρυσός» της ταιριάζει γάντι και εκεί ακριβώς είναι που ποντάρει ο ιδιοκτήτης της, δηλαδή η Σαουδική Αραβία.

Η κρατική Saudi Aramco, υπήρξε και συνεχίζει να είναι το στολίδι και συνάμα ο στυλοβάτης της αραβικής χώρας τροφοδοτώντας την με σχεδόν δωρεάν πετρέλαιο και συνεισφέροντας τα μέγιστα στις εξαγωγές, την εισροή συναλλάγματος και τη ρευστότητα της χώρας.

Τα οφέλη που προσφέρει η εταιρεία έχουν διαμορφώσει την καθημερινότητα της Σαουδικής Αραβίας, τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά, με αποτέλεσμα η όποια πιθανή διαφοροποίηση στα αποτελέσματα της εταιρείας να δύναται να μεταβάλει ριζικά το βιοτικό επίπεδο όχι μόνο των εργαζομένων της, αλλά του συνόλου του πληθυσμού της.

Saudi Aramco: Γιατί πάει για ρεκόρ;

Ο βασιλιάς Σαλμάν, θέλοντας να προλάβει δυσάρεστες εξελίξεις που θα έπλητταν το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας αποφάσισε στη διάρκεια της χρονιάς που μας πέρασε, να αναλάβει σημαντικές μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες στο σαουδαραβικό βασίλειο.

Το πρόγραμμα αυτό, υπό τον τίτλο «Όραμα για το 2030», στοχεύει κατά κύριο λόγος τον εκμοντερνισμό της οικονομίας της Σαουδικής Αραβίας και ιδιαίτερα στην μείωση της εξάρτησης του Ριάντ από τις πετρελαϊκές δραστηριότητες.

Βάση του παραπάνω στόχου, εντός του 2018 θα ξεκινήσει η πρώτη φάση για τις αρχικές δημόσιες προσφορές (IPO) για το 5% της εταιρείας, με το ενδιαφέρον των επενδυτών να είναι έντονο. Ήδη οι υπεύθυνοι για το εγχείρημα, με επικεφαλής τον ίδιο τον βασιλιά Σαλμάν, διενεργούν διερευνητικές επαφές σε όλο τον κόσμο, για να δώσουν την ευκαιρία σε οδό το δυνατόν περισσότερους και σημαντικότερους επενδυτές να καταθέσουν προσφορά.

Τα νούμερα με βάση τις εκτιμήσεις είναι εξαιρετικά υψηλά. Το τίμημα για το 5% της S.Aramco υπολογίζεται περίπου στα 100 δισ. δολάρια. Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, το ρεκόρ διεθνώς μέχρι σήμερα κατέχει η κινεζική Alibaba, που στη δική της διαδικασία IPO το 2014 είχε συγκεντρώσει 25 δις δολάρια. Το σημερινό ρεκόρ είναι τέσσερις φορές μικρότερο από την εκτίμηση για τη S.Aramco και το νούμερο συγκλονίζει. Εάν επαληθευτούν, η σαουδαραβική κρατική πετρελαϊκή θα έχει γίνει η πρώτη εταιρεία παγκοσμίως με εκτιμώμενη αξία που θα προσεγγίζει τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια, ξεπερνώντας κατά πολύ διεθνείς εταιρικούς κολοσσούς. Μια τέτοια εξέλιξη θα δώσει την ευκαιρία στη Σαουδική Αραβία να εκμεταλλευτεί τόσο τη νέα δυναμική που θα έχει η εταιρεία, καθώς και το αντίτιμο της πώλησης (μόνο του 5%). Τα υπολογιζόμενα 100 δις δολάρια θα δώσουν την ευκαιρία στη χώρα της αραβικής χερσονήσου για αναμόρφωση της οικονομίας της μέσω ενός θετικού σοκ μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων.

Η Ελλάδα που πρωτοτυπεί

Στον αντίποδα των θετικών εξελίξεων και της τάσης παγκοσμίως για άνοιγμα των οικονομιών των χωρών και προσέλκυση επενδυτών, βρίσκεται η Ελλάδα της γενικευμένης και όχι μόνο οικονομικής κρίσης.

Ενώ χώρες όπως η Κίνα και η Σαουδική Αραβία, σταδιακά και βάση σχεδιασμού παίρνουν τη μεγάλη απόφαση για άνοιγμα των κλειστών οικονομιών τους σε διεθνείς επενδυτές, επιδιώκοντας όχι μόνο να μην μείνουν εκτός παιχνιδιού, αλλά να πρωταγωνιστήσουν στις εξελίξεις παγκοσμίως, η χώρα μας καρκινοβατεί.

Μόλις τη Δευτέρα που μας πέρασε η ΕΛΣΤΑΤ με έκδοση προσωρινών στοιχείων για το 2016, επιβεβαίωσε τους φόβους και τις προβλέψεις όσων ζούσαν την πραγματική οικονομία από τα μέσα. Η Ελλάδα έκλεισε το 2016 με οριακή ύφεση, καθώς το 4ο τρίμηνο του 2016 σημείωσε ύφεση 1,4%.

Αλλάζει κάτι που δεν βλέπουμε;

Τα δυσμενή αυτά αποτελέσματα, αυξάνουν την πίεση προς τη χώρα και την ίδια την κυβέρνηση. Ενώ βρισκόμαστε εν μέσω διαπραγματεύσεων, (εγ-)καλούμαστε επανειλημμένα να υλοποιήσουμε τις ήδη αποφασισμένες και ψηφισμένες μεταρρυθμίσεις και ιδιωτικοποιήσεις, που θα μπορούσαν εάν ολοκληρώνονταν να δώσουν οικονομική και επενδυτική ανάσα.

Θα το πράξουμε; Αν ναι, πότε; Το σίγουρο είναι πως οι εξελίξεις δεν περιμένουν κανέναν και δη τους κατ’ εξακολούθηση αμφιταλαντευόμενους. Την ίδια περίοδο που διεθνώς έχει ξεκινήσει μια έντονη δραστηριότητα εμπορικών και ευρύτερων οικονομικών ανακατατάξεων, η Ελλάδα δεν επιλέγει σε ποιο μονοπάτι θέλει να βαδίσει.

Τα παραδείγματα της Alibaba, προερχόμενη από μια Κίνα με καθολική επιρροή του Κομουνιστικού Κόμματος και της Saudi Aramco από τη μοναρχική Σαουδική Αραβία, είναι μόνο δύο από τα πολλά που δείχνουν πως ο κόσμος μετασχηματίζεται ταχύτατα και επιδιώκει να συνεργάζεται και να συνδιεκδικεί ένα δυναμικότερο μέλλον.

Αυτό ακριβώς το «τραίνο της προόδου» με βλέμμα στο αύριο, φαίνεται πως πολλοί εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι διατεθειμένοι να το χάσουν. Έτσι εξηγείται και η συνάντηση στο Παρίσι των ηγετών Γαλλίας, Γερμανίας, Ισπανίας και Ιταλίας. Οι τέσσερις ηγέτες συζήτησαν και μας ανακοίνωσαν με απλά λόγια, πως όποιος θέλει να φτάσει στον επόμενο σταθμό διαμορφώνοντας τις εξελίξεις, είναι καλοδεχούμενος. Για όποιον δεν μπορεί ή δεν θέλει, υπάρχει πάντα και το παγκάκι του σταθμού.

Εμείς, σαν Ελλάδα, θέλουμε να είμαστε μέσα στο τρένο ή στο παγκάκι ως απλοί θεατές;