Δεν Υπήρξε Ποτέ Περίπτωση GRexit
Για μία ακόμη φορά είδαν το φως της δημοσιότητας σενάρια για μία πρόταση της Γερμανίδας Καγκελαρίου Μέρκελ και του Γερμανού Υπουργού Εξωτερικών Σόιμπλε για έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Το τελευταίο αυτό σενάριο θέλει την πρόταση να κατατέθηκε μετά το δημοψήφισμα του 2015 και το μοιραίο να αποφεύχθηκε χάρη στη σωτήρια παρέμβαση του προέδρου της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ.
Για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, προτάσεις μπορεί να γίνουν για οτιδήποτε και από οποιονδήποτε. Για παράδειγμα, ο πρώην Πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, είχε παρουσιάσει μία οικονομική πρόταση εναλλακτική αυτής των Μνημονίων, στα γνωστά Ζάππειο 1 και 2. Παρομοίως, ο νυν Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε παρουσιάσει μία εναλλακτική του Μνημονίου πρόταση, το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Αλλά και η ίδια η Καγκελάριος Μέρκελ με τον Β. Σόιμπλε είχαν προτείνει να μη δοθεί το πρώτο «πακέτο στήριξης» στην Ελλάδα (θυμίζω το σχετικό έγγραφο των Wikileaks) ενώ ήταν κάθετα αντίθετοι τόσο με την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους όσο και υποτίθεται, με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Ποια ήταν η τύχη όλων των παραπάνω προτάσεων; Απορρίφθηκαν, είτε από τους εκάστοτε ισχυρότερους παίκτες στο τραπέζι είτε από την Πραγματικότητα.
Με άλλα λόγια, σημασία δεν έχει τόσο τί προτείνεται αλλά κυρίως ποιος είναι αυτός που αποφασίζει για το αν η εκάστοτε πρόταση θα εγκριθεί ή όχι αλλά και το τί, τελικά, προτάσσει ως συμφέρον να γίνει η Πραγματικότητα που σε κάθε περίπτωση έχει διαμορφωθεί.
Και όσον αφορά στην τύχη των ελληνικών οικονομικών προτάσεων υπεύθυνη για την έγκριση τους είναι η Τρόικα ενώ όσο αφορά την τύχη γεωπολιτικών προτάσεων που αφορούν στη διατήρηση ή όχι του status quo της Ευρώπης, του ΝΑΤΟ και τελικά της «Δύσης» τον πρώτο και τελευταίο λόγο έχουν οι ΗΠΑ. Έτσι, είναι άλλο να έχει κατατεθεί, στα πλαίσια της οικονομικής διπλωματίας, μία πρόταση για GRexit και είναι άλλο αυτή να είχε ποτέ την οποιαδήποτε τύχη να εγκριθεί.
Η αντίθετη λογική ομοιάζει με αυτήν του πρώην υπουργού Οικονομικών κ. Βαρουφάκη ο οποίος, όπως δήλωσε, πίστευε πως είχε πετύχει συμφωνία χρηματοδότησης της Ελλάδας από την Κίνα αλλά η κ. Μέρκελ την ακύρωσε με ένα τηλεφώνημα της. Δηλαδή, με άλλα λόγια, δεν είχε εξασφαλίσει ποτέ συμφωνία χρηματοδότησης από την Κίνα αλλά απλώς έδωσε ένα διαπραγματευτικό χαρτί σε αυτήν το οποίο και χρησιμοποίησε για να λάβει ανταλλάγματα από τη Γερμανία.
Και το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τη Γερμανία, μία χώρα που μπορεί να έχει προβάλλει τον εαυτό της μέσω της ελληνικής και ευρωπαϊκής κρίσης ως «ηγέτιδα» της Ευρώπης αλλά και να είναι ένας μείζον κατασκευαστής όπλων, ωστόσο δεν έχει καν τη δύναμη να προστατευθεί μόνη της από μία μετρίου μεγέθους στρατιωτική απειλή καθώς διατηρεί έναν στρατό, μόλις, 60 χιλιάδων στρατιωτών (όταν ο στρατός της Ελλάδας, για παράδειγμα, απαριθμεί πάνω από 130 χιλιάδες), ενώ στα πλαίσια των μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο συμφωνιών, απαγορεύεται, προφανώς, να έχει πυρηνικά όπλα και έτσι εγγυητής της ασφάλειας της Ευρώπης και δη και της Γερμανίας είναι, ως πυρηνική δύναμη, η Γαλλία (συνολική στρατιωτική δύναμη περίπου 350 χιλ.) και φυσικά οι ίδιες οι ΗΠΑ.
Όμως δεν είναι μόνον το γεωπολιτικό status quo το οποίο υπερασπίζονται οι ΗΠΑ όταν απαγορεύουν την περίπτωση GRexit αλλά και το γεωοικονομικό. Πρέπει κάποια στιγμή να γίνει κατανοητό από την ελληνική οικονομική διπλωματία (αν υφίσταται) ότι δεν υπάρχει ευρώ αλλά ευρωδολάριο. Μελετώντας κανείς την παγκόσμια νομισματική ιστορία θα διαπιστώσει ότι τα νομισματικά συστήματα που χρησιμοποιούνται τα τελευταία 300 και πλέον χρόνια βασίζονται, πάντα, στην ύπαρξη ενός ανταγωνιστικού ισοζυγίου νομισμάτων, είτε αυτό περιλάμβανε το χρυσό και το ασήμι, είτε τη βρετανική λίρα και το χρυσό, είτε το δολάριο και το χρυσό, είτε, στις μέρες μας, πρωτίστως, το δολάριο και το ευρώ. Η διάσπαση του ευρώ δε σημαίνει διάσπαση της Ευρωζώνης αλλά ρήγμα στο ελεγχόμενο από τις ΗΠΑ παγκόσμιο νομισματικό σύστημα.
Αρκεί κανείς να σκεφτεί την επιρροή μίας τέτοιας εξέλιξης στο αμερικανικό νόμισμα, είτε το ευρώ κατέρρεε ως αποτέλεσμα ενός GRexit είτε ανατιμούνταν θεαματικά. Σε κάθε περίπτωση η νομισματική αστάθεια θα έκανε αδύνατη τη χάραξη νομισματικής και έτσι οικονομικής πολιτικής τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ και θα προκαλούσε μία άνευ προηγουμένων κρίση. Πώς θα ήταν ποτέ δυνατό να φανταστεί ένας οικονομικός διπλωμάτης με στοιχειώδεις γεωοικονομικές γνώσεις ότι υπήρχε ποτέ περίπτωση οι ΗΠΑ να επιτρέψουν κάτι τέτοιο;
Γι′ αυτό και οι «απειλές» για GRexit του πρώην υπουργού Οικονομικών κ. Βαρουφάκη δεν είχαν ποτέ ως τελικό αποδέκτη τη Γερμανία, όπως ο ίδιος πίστευε αλλά τις ΗΠΑ και έτσι δεν υπήρξαν ποτέ ένα έγκυρο διαπραγματευτικό χαρτί αλλά ένα όπλο που εξ αρχής στράφηκε εναντίον της ίδιας της Ελλάδας, αφού με μία κίνηση ο πρώην υπουργός απείλησε τα συμφέροντα της μεγαλύτερης οικονομικής και στρατιωτικής δύναμης του κόσμου και των Ευρωπαίων συμμάχων της.
Και μπορεί η χρήση μίας τέτοιας απειλής από τη γερμανική πλευρά να είχε και να έχει τη λογική της διαπραγμάτευσης και της εξασφάλισης ανταλλαγμάτων από τις ΗΠΑ, καθώς η γερμανική κυβέρνηση έχει να προσφέρει ως δικό της αντάλλαγμα την οικονομική στήριξη της Ελλάδας και εν τέλει του ευρώ (και του ευρωδολαρίου) αλλά η χρήση της από την ελληνική πλευρά δεν είχε καμία λογική και όποτε έγινε αυτό συνέβη με παντελή έλλειψη των γεωοικονομικών ισορροπιών και καταστροφικές συνέπειες.
Συμπερασματικά:
- Δεν υπάρχει ευρώ αλλά ευρωδολάριο (δύο βασικά παγκόσμια αποθεματικά νομίσματα) και ρήγμα στο ένα συνεπάγεται ρήγμα και στο άλλο και τελικά ρήγμα στο από τις ΗΠΑ ελεγχόμενο μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο διεθνές νομισματικό σύστημα.
- Δεν υπήρξε και δε θα υπάρξει ποτέ περίπτωση GRexit χωρίς την έγκριση των ΗΠΑ η οποία κατά πάσα πιθανότητα δε θα δοθεί παρά μόνο αν η παρουσία της Ελλάδας στην Ευρωζώνη γίνει μεγαλύτερη απειλή για τα συμφέροντα της απ’ ότι η αποχώρηση (κάτι τέτοιο προς το παρόν δε φαίνεται στον ορίζοντα).
- Η Γερμανία δεν είναι η ηγέτιδα δύναμη της Ευρωζώνης αλλά η εγγυήτρια της οικονομικής σταθερότητας σε αυτήν. Η Γαλλία και οι ΗΠΑ είναι οι εγγυήτριες δυνάμεις της ειρήνης στην Ευρώπη και οι προστάτιδες δυνάμεις της Γερμανίας. Και η στρατιωτική προστασία υπερτερεί της οικονομικής.
- Οι «απειλές» για GRexit από Μέρκελ και Σόιμπλε γίνονται μέσα στα πλαίσια της οικονομικής τους διπλωματίας και αν και άκρως επικίνδυνες για την Ευρώπη ως σύνολο, ενδεχομένως να επέφεραν κάποια ανταλλάγματα, έστω και μικροπολιτικά, στη γερμανική κυβέρνηση.
- Οι «απειλές» για GRexit από την κυβέρνηση Τσίπρα υπό την καθοδήγηση του κ. Βαρουφάκη έγιναν από άγνοια των γεωοικονομικών ισορροπιών και συμφωνιών της περιοχής και επέφεραν άτακτη υποχώρηση, βαρύ οικονομικό πλήγμα και τελικά μόνο αρνητικές συνέπειες στην Ελλάδα
analitis.gr