Από την υπερπροσφορά στον εμπορικό πόλεμο και τις κυρώσεις – Οι παράγοντες που επηρεάζουν την πολιτική του ΟΠΕΚ

Στην επόμενη συνεδρίασή τους, οι χώρες του ΟΠΕΚ πρέπει να λάβουν υπόψιν τους περισσότερους παράγοντες απ’ ότι την προσφορά και τη ζήτηση

Κατά την ολοκλήρωση της διήμερης συνεδρίασης των χωρών του ΟΠΕΚ+ την περασμένη εβδομάδα, ανακοινώθηκε μία νέα συμφωνία η οποία αφορά τη μείωση της παραγωγής πετρελαίου για τους επόμενους μήνες.
Συγκεκριμένα, τα κράτη-μέλη του ΟΠΕΚ, μαζί με ορισμένα ακόμα κράτη εκτός Οργανισμού των οποίων ηγείται η Ρωσία, συμφώνησαν να μειώσουν την παραγωγή τους κατά 1,2 εκατ. βαρέλια ημερησίως, με τον όγκο των περικοπών μάλιστα να είναι μεγαλύτερος σε σχέση με αυτόν που περίμεναν οι αναλυτές.
Οι χώρες του ΟΠΕΚ θα μειώσουν την παραγωγή τους κατά 800 χιλ. βαρέλια ημερησίως, ενώ οι χώρες εκτός Οργανισμού θα προχωρήσουν σε περικοπές της τάξεως των 400 χιλ. βαρελιών ημερησίως, με τη συμφωνία να αναμένεται να έχει διάρκεια έξι μηνών.
Ωστόσο, από τη νέα συμφωνία εξαιρέθηκε εν τέλει το Ιράν, το οποίο είχε εκφράσει εδώ και αρκετές ημέρες της αντίθεσή του απέναντι σε μία τέτοια εξέλιξη, καθώς ο ενεργειακός κλάδος του δέχεται πιέσεις από τις πρόσφατες κυρώσεις των ΗΠΑ.
Η πλευρά της Τεχεράνης είχε καταστήσει από την αρχή σαφές ότι δεν πρόκειται να μειώσει την παραγωγή, καθώς δεν είχε προχωρήσει σε αύξηση κατά τους τελευταίους μήνες, ούτε είχε συμβολή στην πρόσφατη υπερπροσφορά που δημιουργήθηκε στην αγορά ενέργειας.
Παράλληλα, από τη συμφωνία εξαιρέθηκαν τόσο η Βενεζουέλα όσο και η Λιβύη, καθώς η παραγωγή της πρώτης βρίσκεται σε μόνιμα πτωτική πορεία, ενώ η δεύτερη εμφανίζει υψηλή μεταβλητότητα κατά τους τελευταίους μήνες.
Μάλιστα, η συνάντηση των ΟΠΕΚ+ συμπίπτει χρονικά με τη Συνεδρίαση των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή στην Πολωνία, όπου αναμένεται να διατυπωθεί σαφής θέση σε ό,τι αφορά τις εκπομπές ρύπων κατά τα επόμενα χρόνια.
Η πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό, ο οποίος υπάγεται στον ΟΗΕ, έδειξε ότι τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα για το 2017 βρέθηκαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, με τον Οργανισμό να προειδοποιεί ότι τα χρονικά περιθώρια για δράση έχουν στενέψει.
Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού, Petteri Taalas, σχολίασε μετά τη δημοσίευση της έκθεσης ότι εάν δεν υπάρξουν ραγδαίες περικοπές στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα «η κλιματική αλλαγή θα έχει όλο και πιο καταστροφικές και μη ανατρέψιμες επιπτώσεις στη ζωή στη Γη».
Τα παραπάνω γεγονότα υποδεικνύουν μεταξύ άλλων ότι η συνεδρίαση του ΟΠΕΚ πραγματοποιήθηκε κάτω από ένα περιβάλλον το οποίο έχει γίνει περισσότερο σύνθετο σε σχέση με τις προηγούμενες φορές.

Οι αμερικανικές φιλοδοξίες

Το τελευταίο διάστημα, οι ΗΠΑ έχουν καταφέρει να μειώσουν τις εισαγωγές πετρελαίου σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, βαδίζοντας ένα ακόμα βήμα πιο κοντά στο να γίνουν ενεργειακά ανεξάρτητες, γεγονός που αποτελεί εδώ και αρκετούς μήνες στόχο της αμερικανικής κυβέρνησης.
Η παραγωγή πετρελαίου στη χώρα παραμένει σε επίπεδα-ρεκόρ, ενώ πρόσφατα τα αποθέματα αμερικανικού αργού κατέγραψαν σημαντική πτώση, εν μέσω ισχυρής εγχώριας και εξωτερικής ζήτησης.
Πρόσφατα, ο Αμερικανός πρόεδρος, Donald Trump, μέσω ανάρτησης που πραγματοποίησε στο Twitter, ζήτησε από τον ΟΠΕΚ να διατηρήσει τις τιμές του πετρελαίου σε χαμηλά επίπεδα, καθώς σύμφωνα με τον ίδιο «ο κόσμος δε θέλει να δει, ούτε χρειάζεται υψηλότερες τιμές».
Αυτή δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Donald Trump απηύθυνε σχετική έκκληση προς τον ΟΠΕΚ, καθώς έχει δράσει με παρόμοιο τρόπο αρκετές φορές μέσα στη χρονιά, ειδικότερα σε περιόδους κατά τις οποίες η τιμή του πετρελαίου βρισκόταν σε ανοδική πορεία.
Παρά το γεγονός ότι οι προηγούμενες κυβερνήσεις των ΗΠΑ είχαν εκφράσει κατά καιρούς τις απόψεις τους για την πολιτική του ΟΠΕΚ και τις τιμές του πετρελαίου, η προσέγγιση της τρέχουσας κυβέρνησης έχει λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης προς τον ΟΠΕΚ και έχει έμμεση επιρροή στις συνεδριάσεις του.
Στη συνεδρίαση του ΟΠΕΚ μάλιστα στη Βιέννη παρευρέθηκε και αντιπροσωπεία των ΗΠΑ, γεγονός που φάνηκε να ασκεί ακόμα περισσότερη πίεση προς τον ΟΠΕΚ ώστε να μην προχωρήσει σε μείωση της παραγωγής.
Και παρά τη συμφωνία του ΟΠΕΚ και της Ρωσίας για περικοπές, η Ουάσιγκτον είχε και πάλι μία έμμεση επιρροή, από τη στιγμή που το Ιράν εξαιρέθηκε από τη σχετική απόφαση.
Οι αμερικανικές κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης έχουν προκαλέσει υψηλή μεταβλητότητα στις τιμές του πετρελαίου και έχουν δημιουργήσει «σύγχυση» στον Οργανισμό Πετρελαιοπαραγωγών Κρατών αναφορικά με την πολιτική που θα ακολουθήσει.
Μάλιστα, η πλευρά της Ουάσιγκτον δήλωσε ότι η κυβέρνηση «αναμένει μία αγορά πετρελαίου με καλύτερη προσφορά, που θα μας τοποθετήσει σε καλύτερη θέση ώστε να μειώσουμε τις εξαγωγές του Ιράν», υποδεικνύοντας ότι θα συνεχίσει να ασκεί πιέσεις προς την Τεχεράνη κατά τους επόμενους μήνες.
Αν και η απόφαση των πετρελαιοπαραγωγών χωρών ήρθε σε αντίθεση με τις εκκλήσεις του Donald Trump, υπάρχει πλέον μία ευρύτατη αποδοχή από την πλευρά του ΟΠΕΚ ότι οι ΗΠΑ έχουν επιρροή στην αγορά πετρελαίου.
Δεν είναι άλλωστε μονάχα το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον έχει αυξήσει την ενεργειακή της ανεξαρτησία και διατηρεί πλέον ένα σημαντικό κομμάτι στις εξαγωγές, αλλά και ότι η ίδια επηρεάζει τις τιμές και μέσω διαφορετικών παραγόντων, όπως είναι οι εμπορικές διαφορές με το Πεκίνο.
Παράλληλα, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει εκφράσει εδώ και καιρό την αντίθεσή του απέναντι στις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας να περιορίσει τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής, με χαρακτηριστικότερη κίνησή του την απόσυρση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα.
Σε προηγούμενες περιπτώσεις, ο ΟΠΕΚ είχε κληθεί να μειώσει την παραγωγή του ώστε να εξισορροπήσει την αγορά και να περιορίσει την αυξημένη ζήτηση η οποία ενδεχομένως να είχε δημιουργηθεί από τα ίδια του τα μέλη.
Τον Απρίλιο του 2019 όμως, όταν τα μέλη του Οργανισμού θα συναντηθούν ξανά για να επανεξετάσουν τη συμφωνία, και ενδέχεται να πρέπει να λάβουν υπόψιν τους αρκετά περισσότερους παράγοντες απ’ ότι την προσφορά και τη ζήτηση.

www.worldenergynews.gr