Τι αξία έχει τελικά όλο αυτό το πετρέλαιο για τους Σαουδάραβες;

Σε περίπτωση που δεν το γνωρίζατε, η Σαουδική Αραβία διαχειρίζεται τεράστιους όγκους πετρελαίου. Η πρώτη ανεξάρτητη αξιολόγηση των αποθεμάτων τα τελευταία 40 περίπου χρόνια μόλις το απέδειξε. Το ερώτημα είναι πώς θα εξασφαλίσει το βασίλειο ότι το μεγαλύτερο μέρος του δεν θα παραμείνει εκεί όταν ο κόσμος δεν θα το θέλει πια ή δεν θα το χρειάζεται. Οι παραγωγοί στον υπόλοιπο κόσμο θα πρέπει να εύχονται να μην αποφασίσει η χώρα να λύσει το πρόβλημα.

Η διάρκειας 2,5 ετών μελέτη της συμβουλευτικής εταιρείας DeGolyer and MacNaughton με έδρα το Ντάλας είναι η πρώτη μετά την κρατικοποίηση της Saudi Aramco. Επιβεβαίωσε ότι τα αποδεδειγμένα αποθέματα πετρελαίου στα τέλη του 2017 ήταν 263,1 δισ. βαρέλια. Η μέτρηση αυτή είναι λίγο υψηλότερη από την εκτίμηση της ίδιας της Sauidi Aramco στα 260,9 δισ. βαρέλια. Και οι δύο πλευρές βλέπουν να προστίθενται άλλα 5,4 δισ. βαρέλια από το 50% της ουδέτερης ζώνης της Σαουδικής Αραβίας την οποία μοιράζεται με το Κουβέιτ.

Ο έλεγχος έρχεται καθώς το βασίλειο επιδιώκει σθεναρά να εισαγάγει στο χρηματιστήριο την κρατική πετρελαϊκή εταιρεία. Αυτός ο στόχος έχει ήδη προκαλέσει σημαντικό σκεπτικισμό, ο οποίος μεταξύ άλλων προέρχεται από τη μακροχρόνια δυσπιστία προς τους αριθμούς των επίσημων αποθεμάτων.

Η Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες του Περσικού Κόλπου θεωρείται εδώ και καιρό ότι προβάλλουν διογκωμένες εκτιμήσεις για τα αποθέματα από τη δεκαετία του 1980 για πολιτικούς λόγους. Τα 5 μεγάλα έθνη του Περσικού Κόλπου που είναι μέλη του ΟΠΕΚ και η Βενεζουέλα ανακοίνωσαν τεράστιες αυξήσεις μεταξύ 1982 και 1988, εποχή που ο οργανισμός επεδίωκε να αναπτύξει μια μεθοδολογία κατανομής των ποσοστώσεων παραγωγής. Μια από τις προτάσεις ήταν να βασιστούν στα αποθέματα πετρελαίου.

Την περίοδο αυτή, οι έξι χώρες αύξησαν τα αποθέματά τους κατά 86%, χωρίς να ενταθεί σημαντικά η δραστηριότητα εξερεύνησης. Το μερίδιό τους στα συνολικά αποθέματα πετρελαίου παγκοσμίως αυξήθηκε στο 68% το 1988 από 56% πέντε χρόνια νωρίτερα. Από τότε, τα αποθέματα παρέμειναν εξαιρετικά σταθερά, παρόλο που οι χώρες αυτές αντλούν περίπου 10 δισ. βαρέλια από το έδαφος κάθε χρόνο.

Οι αναθεωρήσεις της δεκαετίας του 1980 θα μπορούσαν απλώς να αντικατοπτρίζουν το γεγονός ότι οι χώρες συνυπολόγισαν τα αποθέματα από προηγούμενες ανακαλύψεις που δεν είχαν δημοσιοποιηθεί μετά την απόκτηση του ελέγχου των δικών τους πετρελαϊκών τομέων. Ωστόσο, με αποθέματα άνω των 100 δισ. βαρελιών και τις βιομηχανίες να κυριαρχούνται από κρατικές πετρελαϊκές εταιρείες, δεν υπήρχε κανένα κίνητρο ή απαίτηση να παρέχονται ετήσια στοιχεία για τα αποθέματα από ανεξάρτητους φορείς. Στο Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν, τα αποθέματα και οι ανακαλύψεις ήταν κρατικά μυστικά και η αποκάλυψή τους ήταν σοβαρό αδίκημα.

Τα μεγαλύτερα κτήνη
Η Σαουδική Αραβία επιβεβαιώνεται ως ο κάτοχος των μεγαλύτερων αποθεμάτων συμβατικού πετρελαίου στον κόσμο

Η αρχική δημόσια εγγραφή της Aramco έφερε αλλαγές σε αυτό το τοπίο. Η αξιολόγηση δεν έχει στόχο μόνο να κατευνάσει τις ανησυχίες για το πόσο αληθείς είναι οι αριθμοί, αλλά και να επιβεβαιώσει τη θέση της Σαουδικής Αραβίας ως της κατόχου των μεγαλύτερων αποθεμάτων συμβατικού αργού στον κόσμο. Μόνο η Βενεζουέλα έχει περισσότερο, αλλά σχεδόν το 75% είναι το εξαιρετικά βαρύ πετρέλαιο στην ζώνη του Ορινόκο, το οποίο είναι ακριβό να παραχθεί και να μετατραπεί σε χρήσιμα προϊόντα.

Αλλά τι αξίζει πραγματικά το πετρέλαιο στο έδαφος; Αυτή η αποτίμηση είναι ένας ακόμη παράγοντας που προκαλεί σκεπτικισμό όσον αφορά την IPO. Μέχρι πριν από περίπου μια δεκαετία το πετρέλαιο θεωρούνταν ένας εξαντλήσιμος πόρος. Υποστηρίχθηκε, ιδίως από τις χώρες με μεγάλα αποθέματα, ότι η αξία του πετρελαίου στο έδαφος θα μπορούσε μόνο να αυξηθεί καθώς ολοένα και περισσότερες χώρες εξαντλούσαν τους πόρους τους και η παγκόσμια ζήτηση συνέχιζε να αυξάνεται, ενώ οι πόροι γίνονταν πιο σπάνιοι.

Αυτό έχει αλλάξει τώρα. Ο μεγαλύτερος φόβος στη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα είναι ότι κάποια από αυτά τα αποθέματα δεν θα παραχθούν καθόλου, καθιστώντας τα άχρηστα. Η παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου αναμένεται τώρα να κορυφωθεί κάποια στιγμή πριν από το 2050 και στη συνέχεια να αντιστραφεί, ενώ η δυνατότητα εξόρυξης από σχιστόλιθο έχει ανοίξει τεράστιες πιθανές νέες πηγές προμήθειας. Οι πωλήσεις επιβατικών οχημάτων με παραδοσιακούς κινητήρες εσωτερικής καύσης (ICE) ενδέχεται να έχουν ήδη φθάσει στο αποκορύφωμά τους, σύμφωνα με το BloombergNEF.

Ωστόσο, ο CEO της Saudi Aramco δεν ανησυχεί. “Πρέπει να αλλάξουμε την ιδέα ότι ο κόσμος μπορεί να αντέξει χωρίς αποδεδειγμένες και αξιόπιστες πηγές ενέργειας”, δήλωσε ο Amin Nasser, Διευθύνων Σύμβουλος της Saudi Aramco στο συνέδριο της CEAWeek της IHS Markit τον Μάρτιο.

Αλλά η δυναμική του πετρελαίου μπορεί να γίνει αντιληπτή μόνο όταν τα αποθέματα πετρελαίου φτάσουν στην επιφάνεια και πωληθούν. Δεδομένου ότι το αργό πετρέλαιο της Σαουδικής Αραβίας είναι από τα φθηνότερα στον πλανήτη για να βγει από το έδαφος και από τα πετρέλαια με το λιγότερο ενεργό άνθρακα, θα πρέπει να είναι το πρώτο και όχι το τελευταίο που θα εξαχθεί. Πάντα μου φαινόταν περίεργο το γεγονός ότι το πιο φθηνό αργό πετρέλαιο του κόσμου παραμένει κλεισμένο κάτω από το έδαφος, ενώ παράγονται πιο ακριβά αποθέματα. Δεν υπάρχει λόγος να είναι η Σαουδική Αραβία η χώρα που θα εξισορροπήσει την παγκόσμια προσφορά πετρελαίου και τη ζήτηση μειώνοντας την παραγωγή.

Οι παραγωγοί στις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Βενεζουέλα, τη Δυτική Αφρική και αλλού θα πρέπει να νιώθουν ευγνώμονες για το γεγονός ότι το βασίλειο δεν έχει κυνηγήσει την ιδέα ότι θα πρέπει να ανοίξει τον πετρελαϊκό τομέα στις επενδύσεις για την τόνωση της παραγωγής και να θέσει εκτός λειτουργίας τους προμηθευτές υψηλότερου κόστους.

(Bloomberg View, capital.gr)