Ρωσία: Αυξάνει η λίστα των ενεργειακών εταιρειών που φεύγουν κακήν κακώς γράφοντας ζημιές – Το project Arctic LNG 2 και… ο Σρέντερ
Η μία μετά την άλλη ενεργειακές εταιρείες αναθεωρούν τα επενδυτικά τους σχέδια στη Ρωσία με άλλες να παίρνουν την απόφαση της οριστικής αποχώρησης και άλλες να παίρνουν – προς ώρας – τις αναγκαίες αποστάσεις ελέω της εν εξελίξει εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Οι κυρώσεις αν και διατηρούν μια μερική «θολούρα» ως προς το ενεργειακό κομμάτι, ωστόσο, θέλοντας και μη παρασέρνουν και το κομμάτι της ενέργειας που σταθερά βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ουκρανικής κρίσης.
Ποιοι έχουν αποχωρήσει
Την αρχή έκαναν η BP και η Shell απορρίπτοντας τις ρωσικές επενδύσεις. Συγκεκριμένα, η BP ανακοίνωσε την Κυριακή ότι αποχωρεί από τη συμμετοχή της στον κρατικό παραγωγό πετρελαίου της Ρωσίας Rosneft. Το «ρωσικό» χαρτοφυλάκιο της βρετανικής εταιρείας περιλαμβάνει μερίδιο 19,75% και αξίας 14 δις δολαρίων στην ρωσική Rosneft, ενώ οι απώλειες από τούτη την απόφαση υπολογίζονται σε 25 δις δολάρια. Αντίστοιχα η Shell ανακοίνωσε την αποχώρησή της από το έργο Sakhalin-2 LNG.
Ακολούθησαν το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Νορβηγίας που έλαβε την απόφαση να εκποιήσει τα περιουσιακά του στοιχεία στη χώρα μεταξύ των οποίων ήταν και μερίδια στις ενεργειακές εταιρείες Gazprom και Lukoil. Η Exxon Mobil ξεκίνησε να απομακρύνει τους υπαλλήλους της από την Ρωσία, χωρίς να έχουν γίνει γνωστές περαιτέρω ενέργειας της εταιρείας. Ωστόσο, να σημειωθεί ότι, πέρυσι, η αμερικανική εταιρεία απασχολούσε περισσότερους από 1.000 εργαζόμενους σε όλη τη Ρωσία.
Τον δρόμο της εξόδου ακολούθησε και η Νορβηγική ενεργειακή εταιρεία Equinor, με τα περιουσιακά της στοιχεία στη χώρα να υπολογίζονται σε 1,2 δις ευρώ μέχρι το τέλος του 2021.
Διαφορετική στάση υιοθέτησε – τουλάχιστον για την ώρα – ο γαλλικός ενεργειακός κολοσσός TotalEnergies, λέγοντας σε ανακοίνωσή του πως διατηρεί την παρουσία του στη Ρωσία, ωστόσο, «δεν θα παρέχει πλέον κεφάλαια για νέα έργα στη Ρωσία», υπονοώντας έτσι ότι δεν θα προχωρήσει σε πώληση ή απώλεια των μεριδίων που διαθέτει σε κοινά έργα με ρωσικές εταιρείες. Η TotalEnergies διατηρεί μερίδιο 19.4% στη ρωσική εταιρεία Novatek, καθώς επίσης, μερίδιο 20% στο έργο της Novatek Yamal LNG, μερίδιο 21.64% στο έργο Arctic LNG 2 και υποτίθεται θα ξεκινούσε την λειτουργία του την επόμενη χρονιά. Επίσης η TotalEnergies αγοράζει LNG από το Yamal και το προμηθεύει σε Ευρώπη και Κίνα.
Στον πάγο το πρότζεκτ Arctic LNG 2
Σε μια τελευταία εξέλιξη, στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η Ιταλία αποφάσισε να παγώσει την χρηματοδότηση που παρείχε για το έργο Arctic LNG 2 αξίας 21 δισεκατομμυρίων δολαρίων και το οποίο πραγματοποιείται από την ρωσική ιδιωτική εταιρεία παραγωγής φυσικού αερίου Novatek, σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του διεθνούς πρακτορείου Reuters.
Αν και μέχρι στιγμής ο τομέας της ενέργειας έχει γλιτώσει του κύματος των κυρώσεων, ωστόσο, δεν έφυγε ποτέ από το τραπέζι όπως δήλωσε σχετικά η εκπρόσωπος τύπου του Λευκού Οίκου Τζέν Ψάκι. Το ενδεχόμενο πρόσθετων κυρώσεων ώθησε την Ιταλία να επανεξετάσει το δάνειο για την προαναφερόμενη μονάδα υγροποιημένου φυσικού αερίου, το οποίο σύμφωνα με αναφορές του Reuters, κυμαίνεται στα 500 εκατομμύρια ευρώ.
Να υπενθυμίσουμε ότι η κρατική τράπεζα Cassa Depositi e Prestiti (CDP) και η θυγατρική στη Ρωσία της μεγαλύτερης Ιταλικής Τράπεζας Intesa Sanpaolo είχαν συμφωνήσει προ εβδομάδων να μετέχουν στη χρηματοδότηση του συγκεκριμένου έργου της Novatek.
«Για πολλές από αυτές τις εταιρείες, οι οποίες έχουν επενδύσει πολύ χρόνο και κεφάλαιο, βλέπει κανείς το τέλος μίας περιόδου 30 ετών -σταματάει κάτι για το οποίο κόσμος μόχθησε πολύ», είπε ο Jonathan Elkind, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής και πρώην αξιωματούχος στο αμερικανικό υπουργείο Ενέργειας.
«Είναι αυτό το τέλος για τις μεγάλες εταιρείες ενέργειας της Δύσης στη Ρωσία;» αναρωτιέται o Elkind. «Σηματοδοτεί σίγουρα το τέλος ενός μεγάλου, μεγάλου κύκλου».
Πιο μετριοπαθείς οι Γερμανοί για την ώρα
Τουλάχιστον τρεις μικρές γερμανικές εταιρείες κοινής ωφέλειας αποφεύγουν να συνάψουν νέες συμφωνίες με τον εμπορικό βραχίονα της Gazprom στο Λονδίνο, σύμφωνα με το Montel, προκειμένου να αποτρέψουν τυχόν μελλοντικές επιβαρύνσεις σε βάρος τους.
«Οι δικηγόροι μας εξετάζουν αυτή τη στιγμή αν πρέπει να συνάψουμε νέες συμφωνίες με τον εμπορικό βραχίονα της Gazprom ή όχι», αναφέρει ο επικεφαλής του τμήματος εμπορίας αερίου σε γερμανικό εμπορικό οίκο που ανήκει σε τοπική εταιρεία. «Δεν συνάπτουμε νέες συμφωνίες με την Gazprom», είπε ο ίδιος ενώ, πρόσθεσε πως τα υφιστάμενα συμβόλαια με την Gazprom βρίσκονται σε ισχύ κανονικά.
Με την Ρωσία να παρέχει το 40% της ευρωπαϊκής ζήτησης αερίου, ο εμπορικός βραχίονας της Gazprom στο Λονδίνο, Gazprom Marketing and Trading, αποτελεί ένα σημαντικό εταίρο για τους γερμανούς traders.
Λίγο διαφορετικά είναι τα πράγματα για την Uniper, τον μεγαλύτερο πελάτη της Gazprom στη Γερμανία, η οποία συνεχίζει τις συναλλαγές με την Gazprom κανονικά, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο εκπρόσωπος της εταιρείας Georg Oppermann.
«Δεν θα κάναμε το πρώτο βήμα προς μια τέτοια κατεύθυνση», ανέφερε χαρακτηριστικά, όταν ρωτήθηκε αν η εταιρεία θα εξέταζε να περικόψει ή να σταματήσει το εμπόριο με την Gazprom. Η Uniper, με συνολικό εργατικό δυναμικό περίπου 11.500 εργαζόμενους, έχει 5.000 υπαλλήλους στη Ρωσία, είπε ο ίδιος.
«Αυτή τη στιγμή περιορίζουμε το εμπόριο και παρακολουθούμε την κατάσταση πολύ στενά», δήλωσε η Judith Tranninger, εκπρόσωπος του εμπορικού τμήματος της Statkraft στο Ντίσελντορφ χωρίς να προχωρήσει σε περισσότερες λεπτομέρειες.
Η RWE δεν ήταν διαθέσιμη για σχολιασμό και ένας εκπρόσωπος της ENBW αρνήθηκε να συζητήσει επί του θέματος. Από την πλευρά της, η Gazprom Marketing and Trading δεν απάντησε στης εκκλήσεις για σχολιασμό των παραπάνω.
Ο Σρέντερ επιμένει
Την ίδια στιγμή ο πρώην Καγκελάριος της Γερμανίας Γκέραρντ Σρέντερ διατηρεί τις κρίσιμες υψηλόβαθμες θέσεις που κατέχει στη Rosneft, όπου είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας. Ταυτόχρονα, μέσα στον Φεβρουάριο, ανακοινώθηκε από την Gazprom ότι συγκαταλέγεται στις προτάσεις για την νέα σύνθεση του ΔΣ και τελεί επικεφαλής του Διοικητικού Συμβουλίου της Nord Stream AG.
Η άρνηση του Σρέντερ να παραιτηθεί από τις προαναφερόμενες θέσεις, οδήγησε τον επικεφαλής του γραφείου του, Άλμπερτ Φανκ να παραιτηθεί, έχοντας συμπληρώσει στο πλευρό του πρώην Καγκελάριου περισσότερα από 20 χρόνια.
Τέλος, να αναφέρουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συζητά τον αποκλεισμό επτά ρωσικών τραπεζών από το σύστημα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών SWIFT, εξαιρώντας, ωστόσο, τη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας και την τράπεζα που ανήκει εν μέρει στον ρωσικό γίγαντα φυσικού αερίου Gazprom PJSC.
Πρόκειται για τις τράπεζες Sberbank PJSC και Gazprombank. Η μεν πρώτη διατηρεί διπλάσια περιουσιακά στοιχεία από οποιαδήποτε άλλη τράπεζα στη Ρωσία, ενώ κατέχει περίπου τις μισές καταθέσεις της χώρας, με περισσότερους από 100 εκατομμύρια πελάτες λιανικής. Η Gazprombank είναι η βασική τράπεζα για τους ενεργειακούς ομίλους της Ρωσίας
ENERGYPRESS